روش بازگردانی کاغذ باطله
کاغذ
فرآورده های حاصل از کاغذ باطله باید بتوانند در سطح ملی و بین المللی با فرآورده های حاصل از خمیر دست اول رقابت کنند . ممکن است در ابتدا این ادعا دست نیافتنی به نظر برسد. تفاوتهای بین خمیر دست اول و خمیر بازیافتی واضح بنظر می رسد . البته از آنجا که 33 درصد الیاف مورد استفاده در جهان بازیافتی است، رفع مشکلات با موفقیت زیاد همراه خواهد بود. تولید بعضی از فرآورده ها ( از قبیل لایه کنگره ای مقوا – لاینر ) ، مبتنی بر کاغذهای باطله است.
تولید این نوع فرآورده ها از الیاف بازیافتی بسیار اقتصادی و رضایتبخش است. بعنوان مثال ، در تولید کاغذ روزنامه ، خواص مطلوبی از قبیل ضخامت کم ، چگالی زیاد و تا خوری خوب ، ناشی از بکارگیری کاغذ باطله است. خواص کاغذهای باطله ، همانند هر ماده خام دیگری ، اهمیت زیادی دارد و بر کیفیت محصول حاصل و شرایط فرآورش محصول تاثیر می گذارد .
خواص کاغذ حاصل از بازیافت تابع سیستم جمع آوری و دسته بندی کاغذهای باطله است. نوع خمیر کاغذ اولیه بر بازیافت و خواص کاغذ بازیافتی حاصل تاثیر زیادی دارد.
در عملیات تولید کاغذ افزودن مواد شیمیایی برای بهبود عملکرد ماشین ضروری است. پرکننده های معدنی ( مانند خاک چینی ، کربنات کلسیم یا پودر تالک ) برای بهبود ماتی و سفیدی کاغذ و خواص سطحی و چاپ پذیری آن اضافه می شود. برای بهبود خواص مقاومتی ، بویژه مقاومت سطحی کاغذ نشاسته مصرف می شود. مواد شیمیایی آهاردهنده ، مواد کاغذ را به تر شدن و رطوبت پذیری افزایش می دهند. برای افزایش بازده تولید ، افزایش سرعت ماشین کاغذ ، کاستن از مقدار کف ، جلوگیری از رشد موجودات ذره بینی و اهداف دیگر ، مواد شیمیایی بهبود فرآیند مصرف می شوند. این افزودنیهای متنوع و متفاوت ، هنگام بازیافت الیاف مشکلاتی به وجود می آورند. علاوه بر این ، در صورت دفن کاغذهای باطله یا سوزاندن آنها ،این مواد مشکلات زیست محیطی نیز بوجود می آورند.
برای تبدیل کاغذ به یک فرآورده نهایی ، مواد شیمیایی دیگری از قبیل چسبها و رزینها نیز مورد نیاز است . این مواد نیز در بازیافت مشکل آفرین هستند. با تغییر و پیشرفت فناوری ، نوع این مواد نیز تغییر یافته است. بعنوان مثال ، تیونرها که در انواع چاپگرها مصرف می شوند ( مانند دستگاه زیراکس و چاپگرلیزری ) و چسبهای گرمایی و فشاری ، مواد جدیدی هستند که در کاغذهای باطله دیده می شوند.
در کاغذهای باطله بسته به نوع مصرف ، ناخالصیهایی از قبیل مواد غذایی ، سنگریزه و شن یا ذرات پلاستیک نیز یافت می شود. در نتیجه ، تغییر وتنوع در کاغذهای باطله زیاد است و فناوری بازیافت باید بر این مشکل بزرگ فایق آید. آثار این تغییر وتنوع ، تاحدی در محصول نهایی نیز آشکار می شود و نوعی بی ثباتی کیفی را در محصول سبب می شود.
کاغذ باطله بعنوان ماده خام ، ضرورتا بدتر از خمیر کاغذ نیست بلکه با آن متفاوت است . چون ماده خام ارزان قیمت است و انواع محصولها را از آن می توان ساخت ، مصرف آن بسیار گسترده است. کاغذ باطله نه تنها از نظر بازیافت یا حفظ محیط زیست بلکه از لحاظ اقتصادی نیز مهم است. قیمت کاغذهای باید در حدی باشد که پس از فرآورش و هزینه های تبدیل ، الیاف حاصل از الیاف دست اول ارزانتر باشد. گستره این هزینه را مورد به مورد باید بررسی کرد . هزینه های مرتبط با فرآورش کاغذ باطله ریشه در موارد زیر دارد :
1) بازده بازیافت که بین 70 تا 95 درصد است.
2) انرژی مصرف شده برای تمیز کردن و الک کردن الیاف
3) نیاز به انرژی پیچیده تر برای تصفیه پساب ها و دفع صحیح مواد زاید
4) ضرورت تیمارهای شیمیایی برای انواع فرآورده ها
5) هزینه های تاسیس و نگهداری کارخانه و نیروی انسانی مورد نیاز
برخی تصورات و داوریهای غلط در مورد کاغذ باطله وجود دارد که به دو نمونه آنها اشاره می شود :
1) کاغذ باطله قابل بازیافت نیست.
2) کاغذ باطله برای تولید همه انوع کاغذ مناسب است.
دو اعتقاد فوق نوعی افراط و تفریط است. بازیافت کاغذ امر پیچیده ای است و در این مورد دو نکته را باید در نظر داشت:
1) همه کاغذهای باطله قابل بازیافت نیستند . بعنوان مثال ، اسناد تاریخی باید بایگانی شوند و کاغذهای بهداشتی ( یکبار مصرف ) باید معدوم شوند.
2) مرغوبیت کاغذ بازیافتی همیشه از کاغذ اولیه پایینتر است.
کاغذ باطله را باید از این زاویه ارزیابی کنیم که از محصول چه انتظاراتی داریم و هزینه دستیابی به خواص مورد نظر چقدر است؟ خواص مورد توجه در محصول عبارتند از خواص مقاومتی ( کشش پذیری ، طول پارگی ، ترکیدن ، پارگی ، تراکم پذیری ) ، پایداری خواص در برابر تغییر رطوبت ، ویژگیهای سطحی ( مقاومت سطحی ، تخلخل ، انرژی سطحی ) ، و خواص نوری ( میزان براقی ، سفیدی ، ماتی ) . این خواص به وزن پایه کاغذ ( گرماژ ) و ضخامت آن بستگی دارند.
دشواری فرآورش کاغذ باطله عبارتست از خارج کردن آلودگیها ، درجه روانی خمیر کاغذ ( یعنی سرعت خروج آب از خمیر ) ، انواع افزودنیها و بازده عملیات . با تکرار بازیافت ، خواص سیر نزولی می یابد و هزینه های بازیافت بیشتر می شود. البته تکرار بازیافت حد بهینه ای دارد که هنوز مشخص نشده است. می توان گفت که در هر بازیافت ، معمولا 50 درصد الیاف برای اولین بار ، 25 درصد برای دومین بار ، 12.5 درصد برای سومین بار وارد دور بازیافت می شوند. بطور خلاصه می توان گفت کاغذ باطله را نمی توان بطور مداوم و با ارزش اقتصادی و زیست محیطی قابل توجه بازیافت کرد.
سایر ملاحظات مربوط به ایمنی استفاده از فرآورده های کاغذی نیز قابل توجه اند. بر اساس مقررات ، استفاده از کاغذ در بسته بندی بعضی انواع مواد غذایی ممنوع است. به دلیل مشخص نبودن منبع مواد شیمیایی موجود در مخلوط کاغذهای باطله ، این ممنوعیت در کاغذهای بازیافتی نیز وجود دارد. همچنین ، بعضی از مشتریها ، چاپ پذیری کاغذهای بازیافتی حاصل از KLS ( الیاف بازیافتی از مقوای کنگره ای ) را نمی پسدند. برای تبدیل کاغذ KLS به کاغذ بازیافتی مطلوب و مرغوب ، تیمار شیمیایی بیشتری نیاز است. این فرآیند را فرا بازیافت می نامند که موضوع پژوهش تعدادی از محققان است.
بخش اول : صنعت کاغذ ، مراحل تولید کاغذ:
انسان اولیه به تدریج که نیاز به تصویر کردن اشیاء ، یادداشت کردن وقایع و ارسال پیام های کتبی را درک کرد، اهمیت و ضرورت شیئی که بتواند بر روی آن اثر به جا ماندنی را ثبت کند، دریافته بود و همواره در راه دستیابی به آن تلاش میکرد.
تاریخچه
در بین النهرین از لوحه های گلی ، در مصر (1838 ق.م) از پاپـیروس ، در چین از حکاکی بر روی لوحه های چوبی و نمد با قلم مو و پارچة ابریشمی ، این منظور را عملی می کردند.با توجه به اینکه صنعت ، نمد ما لی در خاور دور سنّت و متداول بود، فردی چینی به نام تسائی لون (105 میلادی) از قطعات کهنه و اضافی ابریشم ، خمیر و بعد ورقههایی به صورت نمد درست کرد و از آن به کمک قلم مو برای نقاشی و نوشتن استفاده کرد و بعد به جای ابریشم ، چوب خیزران و درخت توت را بکار گرفت. در حقیقت باید او را اولین مخترع کاغذ در دنیا دانست.
سیر تحولی رشد
کارگران چینی که در سال 751 به دست ایرانیان اسیر شدند این فن را با استفاده از کتان و شاهدانه به مردم سمرقند آموختند و بعدها توسط مسلمانان در بغداد ، دمشق و حتی مراکش و اسپانیا متداول شد. اولین کارخانه کاغذ سازی درسال 1154 در اسپانیا و اولین آسیاب تهیه پودر چوب در سال 1190 در فرانسه تأسیس شده بود.
در ایران فعالیت کاغذ سازی اولین بار با تأسیس کارخانه مقواسازی و با استفاده از کاغذهای باطله درسال 1313 شمسی در کرج شروع شد و حدود 15 سال است که با تأسیس دو کارخانه کاغذ سازی پارس در هفت تپه خوزستان و کارخانه چوب و کاغذ ایران (چوکا) در گیلان ، به صورت یک تکنولوژی مدرن و پیشرفته درآمده است.
مواد اولیه تهیه کاغذ
مواد اولیه انواع کاغذ بطور کلی ، مواد سلولزی است که از منابع مختلف تهیه میشوند:
• ساقه کتان ، شاهدانه ، پنبه که الیاف بلند (در حدود 1.2 تا 6 میلی متر) دارند.
• ساقة گیاهانی مانند گندم ، جو (کاه) ، نی ، کنف و غیره.
• درختانی که برگ سوزنی دارند، مانند کاج (با الیاف بلند ) و یا برگ پهن ، دارند مانند چنار (با الیاف کوتاه در حدود 0.5 تا 1.2 میلی متر)
• انواع کاغذهای باطله و یا خردهها و قطعات مقوای کهنه
• الیاف تفاله نیشکر
مراحل تهیه کاغذ
• تبدیل چوب به قطعات ریز :
با استفاده از ماشین پوست کنی ، و دستگاه تولید تراشه و عبور تراشهها از الک مخصوص صورت میگیرد و قطعاتی به طول حداقل 4 و عرض 2 سانتی متر (در مورد چوب) به دست میآید.
• پختن چوب و تولید خمیر :
این عمل ممکن است از طریق مکانیکی یعنی ، بدون استفاده از مواد شیمیایی و توسط بخار آب جوش ، تحت فشار صورت گیرد که معمولاً برای تهیه کاغذهای ارزان و کاهی ، مانند کاغذ روزنامه متداول است. در روش شیمیایی از هیدروکسید سدیم (در روش قلیایی) ، سولفیت هیدروژن کلسیم ، ، درمحیط اسیدی (PH=2-3 ، روش بی سولفیت) و یا سولفیت سدیم (در روش سولفیت) همراه با کمی کربنات سدیم در دمای بالاتر از . 100 درجه سانتیگراد و تحت فشار ، استفاده میشود. در این مرحله خمیر قهوهای رنگی حاصل میشود که از آن در تهیه مقوا ، کارتن ، و یا کاغذهای کاهی استفاده میشود.
• شستشوی خمیر کاغذ :
شستشوی قلیایی ، که با استفاده از محلول 3 درصد سود در دمای 45 تا 50 درجه سانتیگراد به مدت یک تا دو ساعت صورت میگیرد. این عمل برای جدا کردن لیگتین و کاهش رنگ خمیر انجام میپذیرد.
• اعمال شیمیایی (رنگ زدایی) :
در دو مرحله صورت میگیرد :
o کلر زنی ، که در PH=2 تا دمای 25 تا 45 درجه سانتیگراد به مدت تقریبی یک ساعت صورت میگیرد. در این مرحله لیگتین باقیمانده در خمیر ، به صورت محلول در میآید که بسته به نوع مواد شیمیایی به کار رفته برای پخت ، بین 3 تا 15 درصد ممکن است تغییرکند.
o رنگ زدایی که توسط هیپوکلریت سدیم (به صورت محلول 3 درصد) ، دی اکسید کلر ، پراکسید هیدروژن ، ازون ، و غیره در PH=9-10 صورت میگیرد. تا اینکه لیگتین فقط اکسید شود و سلولز تحت تأثیر قرار نگیرد.
• خشک کردن خمیر کاغذ :
دراین مرحله خمیر کاغذ را از دستگاه تمیز کننده و توریهایی که دارای سوراخهای 2 تا 3 میلیمتریاند ، عبور میدهند تا قسمت عمده آب خود را از دست بدهد. بعد آن را از پرسهای قوی عبور میدهند تا باقیمانده آب آن نیز خارج شود.
• پرس کردن ، برش زدن و بسته بندی :
با عبور خمیر خشک شده از میان غلتکهای مخصوص ، آن را به صورت صفحات کاغذ در آورده و توسط دستگاه برش آن را در اندازههای مورد سفارش و نیاز بازار مصرف برش میدهند و بسته بندی میکنند.
توليد كاغذ
حالا pulp تميز، آماده براي تبديل به كاغذ ميباشد. فيبر بازيافت شده را مي توان به طور تنها يا همراه با فيبر چوبي استفاده كرد. اين كار براي افزايش قدرت و صافي انجام ميشود. pulp با اب و مواد شيميايي براي رسيدن مخلوط به 99.5% آب آميخته ميشود. اين مخلوط آبكي وارد Heatbox ميشود. heatbox جعبه فلزي بسيار بزرگي در ابتداي ماشين كاغذ مي باشد. سپس pulp به روي صفحه تخت بزرگي كه به سرعت از داخل ماشين كاغذ رد مي شود پاشيده ميشود (Spray). در روي صفحه، آّب كم كم از درون pulp ناپديد مي شود و فيبرهاي بازيافت شده به سرعت به هم ميچسبند و تشكيل صفحات آبكي ميدهند. صفحات به سرعت از داخل يك سري غلطك (rollers) پرس كننده عبور خواهند كرد و در آنجا آب بيشتري از آن ها جدا خواهد شد. صفحات كه الان شبيه كاغذ هستند، از داخل يك سري غلطك داغ (فلز آن ها داغ است) عبور مي كنند و خشك ميشوند. روكش دار كردن به كاغذ صافي و سطحي جلا دار براي چاپ ميدهد.
در انتها كاغذ آماده، دور رول هاي بزرگي پيچانده ميشوند و از ماشين كاغذ جدا ميشوند. هر كدام از رول ها 30 متر عرض و وزني معادل 20 تن دارند. رول هاي كاغذ به رول هاي كوچكتر جدا ميشوند و يا به صفحات كوچك تقسيم ميشوند. البته قبل از اينكه به كارگاه تبديل (كه در آنجا به پاكت نامه، جعبههاي مختلف، كيسههاي كاغذي و … تبديل ميشوند) بروند.
بخش دوم : کاغذ چگونه بازیافت می شود.
آيا تمام كاغذها مي توانند بازيافت شوند؟
تقريبا 80% كاغذهايي كه در منزل جدا ميشوند به طور قطع ميتوانند بازيافت شوند. اما 20% بقيه را نميتوان در اين چرخه قرار داد. بيشتر بسته هاي كاغذي كه توسط مردم جمع ميشود همگي كاغذ نيستند، بلكه مواد زايدي مثل سيم، منگنه، گيره كاغذ، و پلاستيك هستند كه در طي مراحل بالا بايد جدا شوند.
اين مواد مانند آشغال هاي شما در زير خاك مدفون ميشوند. كاغذهايي كه در منزل جدا كردهايد شايد شامل فيبرهايي باشد كه از قبل بازيافت شده اند. (شايد دوباره يا چندباره!!) فيبرهاي چوبي 5 الي 7 بار قبل از اين كه كوتاه و شكننده شوند قابل بازيافت خواهند بود.
كاغذهاي جدا شده شامل مواد ديگري كه فيب نميباشند خواهند بود. شما ميتوانيد به يك مجله نگاه كنيد تا بفهميد منظور ما چيست؟! كاغذهاي چاپ شده پر جوهر. اگر صفحه ها براق باشند، قطعا توسط خاك رس يا مواد ديگر جلا داده شدهاند (coated). مجله ها همچنين شامل مواد چسبندهاي كه موجب ميشود كاغذها در كنار هم قرار بگيرند هستند. جوهر، جلا و مواد چسبنده قبل از اين كه كاغذ بازيافت شده به دست آيد از آن پاك ميشود.
هنگامي كه جوهر از كاغذ برداشته ميشود چه بر سر آن ميآيد؟
همانطور که قبلا گفته شد،جوهر وچسب در کف تولید شده در مرحله flotation deinking گیر می کند. این مواد همگی جمع می شوند وبیشتر آب آن گرفته می شود ودوباره مورد استفاده قرار می گیرد. مواد باقی مانده که هنوز شامل 30 الی 50% آب می باشد همچنین شامل فیبر های ریزی می باشند که طی فرایند deinking از pulp جدا شده است. این مواد را می توان سوزاند،یا به کود تبدیل کرد یا به خاک مدفون کرد. همچنین می توان از آن در ساخت بتن یا شن برای آسفالت کردن خیابان ها استفاده کرد .البته بسته به نوع کاغذ روش های مختلفی وجود دارد. بطور مثال در روش Deinking به ازای هر100000 پوند کاغذ جدا شده 3500 پوند جوهر، چسب و فيبرهاي كوچك خواهيم داشت.
جداسازي
براي بازيافت موفق نياز به بازيابي تميز كاغذ ميباشد. پس شما بايد كاغذهاي خود را دور از آلودگيهايي مثل غذا، پلاستيك، فلزات و ديگر زباله ها، كه بازيافت كاغذ را مشكل مي كند نگهداري كنيد. كاغذهاي آلوده كه قابل بازيافت نميباشند بايد به كود تبديل شوند يا براي توليد انرژي سوزانده شوند يا در زير خاك دفن شوند. مركز بازيافت معمولا از مصرف كنندگان تقاضا مي كند كه كاغذهاي خود را بر حسب درجه يا نوع كاغذ جدا كنند. مركز بازيافت شهر مي تواند به شما بگويد كه چگونه اين نوع و درجه در جامعه شما تعريف ميشود.
جمع آوري و حمل كردن
شما ممكن است كاغذهاي جداشده خود را به مركز بازيافت محل خود تحويل دهيد يا در Recycle bin (سطل هاي بزرگي كه به منظور بازيافت در سطح شهرها تعبيه شدهاند) بريزيد. اغلب فروشندگان كاغذ يا مركز بازيافت كاغذهايي كه شما در منزل جداسازي كردهايد را جمع آوري مي كنند. در مركز بازيافت، كاغذهاي جمع آوري شده در بسته هاي تنگي پيچيده مي شوند و از آنجا به كارخانه هاي كاغذسازي فرستاده مي شوند كه در آنجا به كاغذهاي جديد تبديل مي شوند.
انبارداري و ذخيرهسازي
كارگران كارخانه كاغذسازي، كاميون حاوي كاغذها را تخليه كرده و آن ها را به داخل انبار مي فرستند و تا زمان لازم كاغذها در آنجا مي مانندو درجات مختلفي از كاغذ مثل روزنامه ها يا جعبه ها به طور جداگانه نگهداري مي شوند؛ براي اينكه در كارخانه كاغذسازي درجات مختلفي از كاغذ را براي توليد انواع مختلف محصولات استفاده مي شود. هنگامي كه كارخانه آماده استفاده از كاغذ شد، كاغذها توسط ماشين ها باربري چنگك دار (Forklift) از انبار به نوار نقاله هاي بزرگي برده مي شوند.
چه چيزي مي توان از كاغذهاي بازيابي شده به دست آورد؟
بيشتر كاغذهاي جدا شده مجددا به كاغذ يا مقوا تبديل مي شود. با كمي استثنا قائل شدن كاغذهاي به دست آمده با همان كيفيت كاغذهاي قبلي مي باشند. به طور مثال از جعبه ها براي بازيافت جعبه استفاده مي شود.كاغذهاي نوشته و چاپ شده هنگامي كه بازيافت ميشوند از آنها براي كاغذهاي كپي استفاده مي شود. كاغذهاي جدا شده مي توانند براي توليد مواد ديگر نيز استفاده شوند. به طور مثال خمير كاغذ بازيافت شده براي كارتون هاي تخم مرغ يا جعبه هاي ميوه استفاده شوند. از كاغذهاي بازيافت شده مي توان به عنوان سوخت، عايق كردن ديوارها و سقف، پركننده رنگ و يا پوشش استفاده كرد.
ميدانستيد كه …
آيا مي دانستيد كه اولين قطعه كاغذ از مواد بازيافت شده به دست آمده است؟
در حدود 200 سال قبل از ميلاد مسيح، چيني ها از تور ماهيگيري براي ساخت اولين قطعه كاغذ استفاده كردند.
كاغدهاي بازيافت به اندازه كاغذهاي معمولي مهم هستند. كمپاني ها كاغذسازي هميشه سودهاي اقتصادي و محيطي بازيافت را شناسايي و در نظر مي گيرند. در سال هاي اخير بازيافت كاغذ براي همه به عنوان راهي براي كمك به حفظ محيط زيست و استفاده مجدد از منابع و بقاي مناطق دفن زباله مي باشد.
امروزه، 520 كارخانه كاغذ و مقواسازي در امريكا (US) كاغذهاي جدا شده را بازيافت مي كنند. امروزه كاغذهاي جدا شده، يك سوم فيبر كارخانه هاي US را تشكيل مي دهد. شهروندان امريكا 50% كاغذهاي استفاده شده خود را جدا مي كنند. در آمريكا بيشتر كاغذها بازيافت مي شوند تا اينكه دفن شوند. در امريكا كاغذ بالغ بر دو سوم مواد بسته بندي بيشتر از شيشه، فلز، پلاستيك و … براي بازيافت جدا مي شود.
دوباره خمير كردن و غربال كردن
كاغذها از طريق نوار نقاله به يك ظرف بزرگ به نام pulper كه حاوي مواد شيميايي و آب است فرستاده مي شوند. pulper كاغذها را به قطعات كوچك ريز مي كند. با گرما دادن به اين مخلوط قطعات ريز كاغذ سريعا به سلولز تجزيه مي شوند كه فيبر (مواد آلي گياهي) خوانده ميشود. در نهايت، كاغذ به مخلوط غليظ و نرمي كه pulp ناميده ميشود تبديل مي شود. pulp از داخل ظرفي كه داراي سوراخ هاي گوناگوني ميباشد عبور داده ميشود. غربال كننده (Screen) ذرات ريز آلودگي و قطرات كوچك چسب را غربال مي كند. به اين فرآيند Screening گفته ميشود.
پاك سازي
كارخانجات همچنين pulp را توسط گردش دور سيلندر مخروطي شكل تميز مي كنند. آلودگي هاي سنگين به خارج از مخروط پرتاب مي شوند و به انتهاي سيلندر سقوط مي كنند. آلودگي هاي سبكتر در مركز مخروط جمع مي شوند و از بين مي روند. به اين پروسه Cleaning ميگويند.
Deinking
گاهي اوقات pulp بايد دستخوش فرايند شستشوي Pulp، (فرايند pulp laundering) قرار بگيرد. كار اين مرحله پاك كردن جوهرهاي نوشته شده، چسب هاي باقيمانده و مواد چسبناك مي باشد. كارخانه هاي كاغذسازي معمولا از دو مرحله deinking متصل به هم استفاده مي كنند. ذرات كوچك جوهر طي مرحلهاي كه Washing ناميده مي شود از pulp شسته ميشود. ذرات بزرگتر و چسب ها توسط حباب هاي هوا طي فرآيندي كه Flotation ناميده ميشود از pulp جدا ميشوند. د ر طي اين فرآيند pulp به عنوان خوراك به ظرف بزرگي كه Flotation Cell ناميده ميشود وارد شده و در اين ظرف هوا و مواد شيميايي صابوني شكل كه Surfactants ناميده ميشوند به pulp تزريق ميشوند. Surfactant باعث ميشود كه جوهر و چسب از pulp جدا شود و به حبابهاي هوا بچسبند و در سطح شناور شوند. حباب هاي هوا آغشته به جوهر در سطح مخلوط توليد كف ميكنند و از سطح مخلوط پاك ميشوند.
پالايش كردن و رنگبري
در طي پالايش به pulp ضربههاي متعددي وارد ميشود تا فيبرهاي بازيافت شده پف كند و آن ها براي توليد كاغذ ايدهآل شوند. اگر pulp شامل تكه هاي بزرگ فيبر باشد، فرآيند پالايش آن ها را از هم جدا مي كند. اگر كاغذ به دست آمده داراي رنگ باشد، مواد شيميايي رنگ بر، رنگ آن را از بين ميبرد. سپس اگر نياز به توليد كاغذ سفيد باشد براي روشن تر كردن و سفيد كردن كاغذ به آن ها آب اكسيژنه (hydrogen peroxide)، دياكسيد كلرين (chlorine dioxide) و يا اكسيژن داده مي شود؛ به اين فرآيند Bleaching گفته ميشود. اگر نياز به كاغذ قهوهاي مثل دستمال كاغذي باشد نياز به اين برآيند نخواهد بود.
بخش سوم :مرکب زدایی کاغذهای باطله:
مقدمه:
برای تولید کردن یک تن کاغذ تازه ، به 5 متر مکعب ، چوب که از 50 درخت بدست می آید، احتیاج است. در ترکیه شرکت دولتی سکا ، که 50% کاغذ را تولید می کند، تن چوب درخت را به مصرف می رساند. بازیابی 1 تن کاغذ باطله به مفهوم حفظ 17 درخت است. در سال 1992 در ترکیه نسبت بازیابی کاغذ باطله 32% و نسبت استفاده 45% بود. 66% از کاغذ باطله جمع آوری شده را بخش خصوصی و بقیه را سیکا استفاده می کند.
بازیابی کاغذهای باطله محیط زیست و جنگلها را حفظ و از هدر رفتن انرژی جلوگیری می کند. در ترکیه ، تقاضا برای کاغذ باطله هر سال 530000 تن است (15% از خارج وارد می شود). فقط یک واحد خصوصی مرکب زدایی با شناورسازی در آنکارا وجود دارد (26000 تن در سال). بقیه کاغذهای باطله جمع آوری شده ، بدون مرکب زدایی را کارخانه های دولتی استفاده می کنند. سیکا 19% و بخش خصوصی 66% کاغذ باطله را در سربرگهای خود استفاده می کنند. در ترکیه کمبود چشمگیری در کاغذ روزنامه وجود دارد.
عوامل موثردر بازیابی کاغذ:
و پرکنهای کاغذمواد شیمیایی
روش جمع آوری و رده بندی کاغذ
مرکب نوع چاپ
عمر کاغذ باطله
مرکب زدایی کاغذ باطله بطور تجاری در سال 1950 شروع شد.در اروپا بطور مرتب از شناورسازی برای مرکب زدایی کاغذ باطله مورد بازیابی استفاده می شود. شناورسازی از نظر مصرف آب وکاهش الیاف بر روش شستشو ارجعیت دارد.
انواع مرکب و خواص آنها
مرکب روغنی
آبدوست است .
به سادگی از کاغذ جدا می شود.
به سادگی با شستشو از بین می رود.
آب شستشومحیط زیست را آلوده نمی کند.
میانگین اندازه ذرات آن از1 میکرومترکوچکتر است.
برای فرآیند شستشو به کار برده می شود.
ماهیت ذرات مرکب
ذرات مرکب معمولی متشکل از مواد زیرند.
رنگدانه «کربن سیاه
عوامل چسباننده (روغنی یا آبی(
افزودنیها )اسید آلی ، بسپارها(
پرکنها (پوشش دهنده و شفاف کننده(
خشک کنها
مرکب زدایی با شستشو:
مرکب زدایی با شستشو فرآیندی فیزیکی است که شامل شستشوی ذرات مرکب تا 10μm است در حالی که الیاف بزرگتر در توریها نگه داشته می شوند. جدول زیر مزایا و معایب مرکب زدایی با استفاده از روشهای شستشو و شناورسازی را نشان می دهد. امروزه اغلب سیستمها مرکب زدایی جدید نصب شده شامل هر دو سیستم شستشو و شناورسازی و شستشویی می شوند که انعطاف پذیری بیشتری در کار با مرکبهای گوناگون فراهم می کند
خمیر سازی
کاغذ باطله خردشده روزنامه سیاه و سفید با چاپ افست در دستگاه شناورسازی آزمایشگاهی بصورت لجن و خمیر درمی آید و مرکب درخمیر سازی از کاغذ باطله جدا می شود.
غربال کردن و شستشو
عملیات غربال مرطوب و شستشو ، پیش از شناورسازی با غربال 0.044mm و پس از شناورسازی با غربال 0.037mm برای جدا کردن مرکب از الیاف اجرا می شود.
شناور سازی:
برای آزمایشهای شناورسازی از ماشین L1 شناورسازی دیفر استفاده می شود. PH با استفاده از NaOH در 9 تنظیم می شود. سدیم اولیات (5%) بعنوان گردآورنده از 10 تا mL/L30 به کار می رود. و (mL/L2 (250 Dowfrothبه عنوان کف ساز استفاده می شود.
رنگبری
پس از مرکب زدایی با شناورسازی ، ACE «ماده رختشویی) ، 2O2 و سود سوزآور به تنهایی یا به صورت مخلوط به عنوان عامل رنگبر به محفظه شناورسازی افزوده شد.
مرکب زدایی با شناورسازی :
چهار مرحله در مرکب زدایی کاغذهای باطله وجود دارد:
1- جدا کردن ذرات مرکب از الیاف کاغذ به وسیله لجن سازی در مجاورت مواد شیمیایی
2- تولید پاشیدگی پایدار ذرات در محلول موجود
3- شناورسازی ذرات مرکب
4- جلوگیری از رسوب دوباره ذرات مرکب روی الیاف
مقایسه روشهای شستشو و شناورساز
مزایا و معایب مرکب زدایی با شناورسازی
• استفاده از واکنشگر گران قیمت
• اتلاف کم پرکن
• بازیابی بالا
• اتلاف کم ریزدانه ها
• تصفیه ساده آب بازگشتی
• مناسب برای مرکبهای روغنی
مزایا و معایب مرکب زدایی با شستشو:
• فرآیند کم هزینه
• استفاده از واکنشگرهای ارزان قیمت
• اتلاف زیاد پرکن
• بازیابی کم
• اتلاف زیاد ریزدانه ها
• تصفیه پیچیده آب بازگشتی
• مناسب برای مرکبهای آبی
اثر اولیه سود سوزآور ، افزایش تورم الیاف سلولزی است. افزودن قلیا باعث صابونی شدن مواد چسباننده به مرکبهای چاپی مرسوم میشود. با افزایش غلظت قلیا ، بالا رفتن کارآیی مرکب زدایی نیز مشاهده می شود. به نظر می رسد جذب یون های OH- دامنه الکتروستاتیکی بین ذرات مرکب و الیاف را افزایش می دهد که به گسستگی بیشتر مرکب می انجامد.
در گام اول ، یونهای هیدروکسیل الیاف و ذرات مرکب را باردار می کنند. در گام دوم ، بخش آبگریز شوینده به ذرات مرکب می چسبد و تحت تاثیر دافعه منفی بین الیاف و رنگدانه ذره مرکب از الیاف بیرون می آید.
بخش چهارم : شیمی کاغذ :
شیمی کاغذ
دید کلی
برخلاف این تصور که تولید کاغذ اساسا یک فرآیند مکانیکی است، در این فرآیند ، پدیدههای شیمیایی نقش برجستهای دارند. از تبدیل چوب به خمیر کاغذ گرفته تا تشکیل کاغذ ، اصول شیمیایی دخالت آشکاری دارند. لیگنین زدایی از یک منبع گیاهی مناسب ، معمولا چوب ، یک فرآیند شیمیایی ناهمگن است که در دما و فشار زیاد انجام میشود.
دامنه شیمی کاغذ ، وسیع و جالب است شامل مباحثی از قبیل شیمی کربوهیدراتها ، رنگدانههای معدنی ، رزینهای آلی طبیعی و سنتزی و افزودنیهای پلیمری متعدد میباشد. در فرآیند تشکیل نیز تا حد زیادی شیمی کلوئید و شیمی سطح دخالت دارد. نقش پلیمر ، شیمی محیط زیست و شیمی تجزیه را نیز نباید فراموش کرد.
ترکیب شیمیایی کاغذ
از آنجا که کاغذ از الیافی ساخته میشود که قبلا تحت تاثیر تیمارهای فیزیکی و شیمیایی قرار گرفتهاند، سلولهای گیاهی حاصل از ترکیب شیمیایی ثابتی نسبت به ساختار منابع گیاهی اولیه برخوردار نیستند. سلولهای گیاهی عمدتا از پلیمرهای کربوهیدراتی آغشته شده به مقادیر مختلف لیگنین (یک ترکیب پلیمری آروماتیک که میزان آن با افزایش سن گیاه افزایش مییابد و در حین فرآیند لیگنینی شدن تولید میگردد) تشکیل شدهاند. بخش کربو هیدراتی سلول بطور عمده از پلی ساکارید سلولز تشکیل شده است. بخشی از این ترکیبات شامل پلی ساکاریدهای غیر ساختمانی با وزن مولکولی کم به نام همی سلولز هستند، که نقش بسیار مهمی در خصوصیات خمیر و کاغذ دارند. به نظر میرسید که با توجه به نام همی سلولزها ، این ترکیبات با سلولز ارتباط داشته باشند و به روش مشابهی با سلولز بیوسنتز شده باشند. اما در حال حاضر بخوبی مشخص شده است که این پلی ساکاریدها به روش متفاوتی بیوسنتز شده باشند. اما در حال حاضر به خوبی مشخص شده است که این پلی ساکاریدها به روش متفاوتی بیوسنتز میشوند و نقش ویژهای در دیواره سلول گیاهان ایفا میکنند. علاوه بر این ترکیبات مهم ، مقادیر کمی از مواد آلی قابل استخراج و مقادر بسیار کمی از مواد معدنی نیز در دیواره سلولی الیاف وجود دارد..
سلولز (%) همی سلولزها (%) لیگنین(%) مواد عصارهای و اندک (%)
سوزنی برگان 40 تا 45 20 25 تا 35 10>
پهن برگان 40 تا 45 15 تا 35 17 تا 25 10>
ترکیب کلی استخراج الیاف گیاهی از نظر درصد کربن ، هیدروژن و اکسیژن بسته به درجه لیگنین شدن متغیر است. میزان این عناصر برای چوب حدود 50% کربن ، 6% هیدروژن و 44% اکسیژن است. از آنجایی که ترکیب عنصری کربوهیدراتها کم و بیش به صورت CH2O)n) است، میزان کربن موجود تقریبا حدود 40% است. لیگنین یک ترکیب آروماتیک با فرمول تقریبی C10H11O4 میباشد. بنابراین ، میزان کربن آن بطور متوسط حدود 65 – 60% است.
سلولز
سلولز مهمترین ترکیب ساختاری دیوارههای سلول است و بعد از حذف لیگنین و انواع دیگر مواد استخراجی نیز مهمترین ترکیب ساختاری کاغذ محسوب میشود. از نظر شیمیایی ، سلولز یک پلیمر دارای ساختمان میکرو فیبریلی شبه بلوری متشکل از واحدهای D-β گلوکوپیرانوزی با اتصالات (4 <—- 1) گلیکوزیدی است. همچون بسیاری از پلی ساکاریدها ، سلولز پلیمری بسپاشیده با وزن مولکولی زیاد است. بسته به نوع منبع سلولزی، درجه پلیمریزاسیون سلولز از 10000 تا 15000 متفاوت است.
سلولز 100% بلوری شناخته نشده است، اما ساختمان سلولز دارای یک بخش بلوری و یک بخش غیر بلوری یا بیشکل است. درجه بلورینگی بستگی به منشاء سلولز دارد. سلولز پنبه و انواع جلبکها مانند والونیا درجه بلورینگی بسیار بالایی است. در حالیکه سلولز چوب درجه بلورینگی پایینی دارد. سلولز بوسیله باکتریها نیز تولید میگردد که البته به عنوان منابع سلولزی برای کاغذ کاربردی ندارند.
همی سلولزها
همی سلولزها گروهی از پلی ساکاریدهای غیر ساختاری با وزن مولکولی کم و اغلب ناهمگن هستند که ارتباطی با سلولز نداشته و از راه بیوسنتز متفاوتی تولید میشوند. نام همی سلولزها نشان دهنده ارتباط یا نزدیکی آنها با سلولز نیست. نقش همی سلولزها در دیوراه سلول بخوبی شناخته شده نیست، اما وزن مولکولی خیلی کم آنها نمیتواند همی سلولزها را به عنوان یک پلیمر ساختاری مطرح کند (درجه پلیمریزاسیون آنها بین 150 – 200 است.
تحقیقات نظری در این زمینه نشان میدهد که همی سلولزها ممکن است نقشی در انتقال آب داشته باشند. همی سلولزها معمولا از واحدهای مونومری هگزوزی مثل D- گلوکوپیرانوز ، D- مانوپیرانوز و D- گالاکتوپیرانوز و واحدهای پنتوزی مثل D- زایلو پیرانوز و –L آرابینوفورانوز تشکیل شدهاند. بخش قابل توجهی از همی سلولزها حتی بعد از لیگنین زدایی شیمیایی ، در خمیر کاغذ باقی میمانند. مهمترین همی سلولز موجود در سوزنی برگان گالاکتو گلوکومانان است که حدود 20% از وزن خشک چوب را تشکیل میدهد.
لیگنین
لیگنین ، پلیمری آروماتیک با ساختاری بسیار پیچیده است. تقریبا کلیه خصویات لیگنین در کاربردهای کاغذ سازی نقش منفی دارند و کاغذهای با کیفیت خوب از الیافی ساخته میشود که تقریبا عاری از لیگنین هستند. لیگنین سبب شکننده شدن کاغذ میشود و به دلیل اکسایش نوری و تشکیل گروههای رنگی سبب افزایش زردی و تیرگی کاغذ میشود. کاغذ روزنامه مثال خوبی در این زمینه است و بطور کلی کلیه خمیرهای مکانیکی که در آنها مقدار زیادی لیگنین وجود دارد، چنین اثرهایی را نشان میدهد.
رزینها و مواد استخراجی
چوب حاوی مقدار کمی (کمتر از 5%) از ترکیباتی است که توسط حلالهای آلی مثل اتانول یا دی کلرومتان قابل استخراج هستند. میزان این ترکیبات در پهن برگان و سوزنی برگان و در بین گونههای مختلف چوبی متفاوت است. اگر چه این ترکیبات ممکن است در حین فرآیندهای شیمیایی تهیه خمیر کاغذ حذف شوند، اما همیشه مقداری از آنها در کاغذ باقی میماند. ترکیب شیمیایی این مواد بسیار متغیر است و شامل آلکانها ، آلکنها ، اسیدهای چرب (اشباع یا غیز اشباع) ، استرهای گلیسرول ، مومها ، اسیدهای رزینی ، ترپنها و ترکیبات فنولی هستند.
میزان باقیمانده این ترکیبات این ترکیبات در خمیر و کاغذ بستگی به فرآیند تهیه خمیر مورد استفاده دارد. در مجموع ، ترکیبات اسیدی مثل اسیدهای چرب و رزینی در محیط قلیایی براحتی از طریق تبدیل شدن به نمکهای محلول حل میگردند، اما در خمیر سازی اسیدی ، این ترکیبات براحتی قابل حل و خارج سازی نیستند. چندین محصول فرعی مفید در عملیات خمیر سازی از مواد استخراجی قابل استحصال است که مهمترین آنها شامل تربانتین و روغن تال است. تربانتین مخلوطی از هیدروکربنهای دو حلقهای با فرمول C10H16 است که ترکیبات عمده آن α و β- پنن است.
این ترکیبها به صورت محصولات فرعی فرار با بازده 5-4 لیتر به ازای هر تن چوب (کاج) قابل استحصال بوده و به عنوان حلال مور استفاده اند. روغن تال عمدتا از اسیدهای رزینی به همراه حدود 10% ترکیبات خنثی تشکیل شده است. این اسیدها از نظر ساختمانی ایزومرهای اسید آبیتیک هستند و به عنوان مواد افزودنی شیمیایی و مواد آهارزنی در تهیه کاغذ مصرف میشوند.
جمع اوری و دسته بندی کاغذ های باطله :
کاغذهای باطله اداری
در انگلستان ، حجم کاغذهای باطله مرغوب اداری ، حدود یک میلیون تن در سال است. بیشتر این ضایعات را دفن می کنند و نتها بخش اندکی در صنعت بازیافت مصرف می شود. این نوع کاغذها را می توان به کاغذهای مرغوب ، از قبیل کاغذ چاپ و تحریر تبدیل نمود. موانع اصلی ، هزینه زیاد جمع آوری و قیمت بالا و نیز عدم استمرار عرضه این نوع کاغذ به کارخانه است. لازمه موفقیت در این بخش ، آموزش کارمندان دولت و بخش خصوصی است . لازم است کارمندان بیاموزند که در همان محل کار ، کاغذهای باطله را در مکان جداگانه ای جمع آوری کنند و نیز از اهمیت ابعاد اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی اقدام خود آگاه باشند. کارمندان غالبا نگران خطر آتش سوزی یا شلوغ شدن محیط کار خود هستند در حالیکه از ارزش واقعی این مواد آگاه نیستند. اما آهنگ آگاهی و تغییر بینش افراد درباره این موضوع سریع و رضایتبخش است.
جمع آوری کاغذهای باطله خانگی :
مقدار زباله های خانگی در انگلستان در حدود 20 میلیون تن در سال است ، که بیش از 6 میلیون تن آن را کاغذ و مقوا تشکیل می دهد. از این مقدار ، حدود 4 میلیون تن کاغذهای قابل بازیافت است که لازم است پس از جمع آوری ، دسته بندی و انتقال به کارخانه ، به انواع کاغذ یا مقوا تبدیل شوند.
برای جدا کردن کاغذهای قابل بازیافت از سایر کاغذها دو روش وجود دارد:
جداسازی از ابتدا و تفکیک در کارخانه . جداسازی از ابتدا باید در منازل انجام شود . تفکیک کارخانه ای در چند کشور از جمله ایتالیا رواج دارد اما در مورد اقتصادی بودن این کار تردید وجود دارد. در نتیجه ، در حال حاضر ، جداسازی در منزل روش معمولتری است. این کار به دو روش انجام می شود:
1) ایجاد بانک کاغذ باطله
2) جمع آوری کاغذ باطله در کوچه ها
اجرای موفقیت آمیز هر دو روش وابسته به آموزش مردم و ایجاد انگیزه در آنهاست.
بانک کاغذ باطله
در سال 1986 یک شرکت بازیافت مدلهای بانک کاغذ را طراحی و رایج کرد و امروز در چند کشور اروپایی این روش جمع آوری کاغذهای باطله رایج شده است. دستور العملها روی مدلها شامل نکاتی درباره چگونگی جمع آوری کاغذهای مناسب و دور ریختن کاغذهای نامناسب و نکات آموزشی دیگر است.
بانکهای کاغذ ، اهمیت روش جمع آوری کاغذ به وسیله گروهای داوطلب را کمتر می کند. این مدلها در همه جا و همه وقت در دسترس مردم است. هر سال، بطور متوسط 15 تن کاغذ باطله ، شامل روزنامه و مجله ، بوسیله هر بانک کاغذ جمع آوری می شود. بنابراین ، برای یک کارخانه بازیافت و تولید کاغذ روزنامه سالانه 300000 تن الیاف مصرف می کند، 20000 بانک کاغذ مورد نیاز است.
جمع آوری کاغذهای باطله در کوچه ها
بدلیل نیاز فزاینده به انواع کاغذ باطله ، روشهای دیگر جمع آوری این نوع کاغذها را نیز باید بکار بست. با توجه به شیوه متفاوت زندگی مردم ، صرفا افراد پرتحرک از بانکهای کاغذ استفاده خواهند کرد . به همین دلیل ، بعضی شرکتها به فکر ایجاد مکانهای مناسب در کوچه ها به منظور جمع آوری کاغذهای باطله افتاده اند. این روش امروزه در شهرهای بزرگ رایج است. تفکیک کاغذ از زباله و ریختن کاغذها در ظروف یا مخازن ویژه از وظایف ساکنان منازل است که خود هزینه هایی به دنبال دارد .
مطالعات نشان می دهد که هر خانوار در سال حدود 150 کیلوگرم کاغذ باطله ، عمدتا روزنامه و مجله ، در ظروف جمع آوری کوچه ها می ریزند. در نتیجه ، یک کارخانه کاغذ روزنامه ( که ماده خام آن کاغذ باطله است ) با ظرفیت 300000 تن در سال ، نیازمند همکاری 2 میلیون خانواده در سال است تا بتواند مواد مورد نیاز خود را تامین نماید.
جمع آوری کاغذ باطله بوسیله بنگاههای تجاری
اگرچه روشهای مختلفی برای جمع آوری کاغذ باطله وجود دارد ، هنوز هم نقش بنگاههای جمع آوری و فروش کاغذهای باطله در تامین نیازهای کارخانه های بازیافت ، نقش اصلی است . بنگاههای تجاری دو نوع مشتری دارند . آنهایی که از این شرکتها خدمات دریافت می کنند ( جمع آوری زباله ها و کاغذهای باطله )، و کارخانه های بازیافت که خریدار کاغذ باطله هستند. روشهای جمع آوری کاغذهای باطله توسط این بنگاه ها متفاوت است. معمولا مردم کاغذهای باطله را در مخازن ویژه در کوچه ها می ریزند. سپس عوامل بنگاهها ، طبق جدول زمانی مشخص ، به محل مراجعه و مخازن را تخلیه می کنند. بسته بندی کاغذها و قیمت گذاری آنها کار دشواری است. معمولا این کار ، بیش از 60% وقت بنگاهها و شرکتهای جمع آوری کاغذ را می گیرد.
انتقال کاغذ باطله توسط تجار
روی کاغذهای باطله ، پس از جمع آوری ، باید کار شود. معمولا این کاغذها با دست دسته بندی می شوند که عملی بسیار وقت گیر است. کیفیت کاغذ باطله جمع آوری شده میزان کار لازم روی آن را مشخص می کند.
تفکیک و دسته بندی به روشهای زیر انجام می شود :
1) تفکیک انبوه که کم و بیش روی یک تسمه انجام و سپس کاغذ به عدل تبدیل می شود.
2) تفکیک روی زمین و سپس انتقال مواد بوسیله یک نقاله برای تبدیل کاغذ به عدل. دراین روش ، معمولا کیفیت جداسازی مطلوب نیست و برای تهیه کاغذهای درجه دو مناسب است.
3) دسته بندی روی تسمه سریع السیر که روی آن کاغذ معمولا به شش دسته تقسیم می شود . این روش برای دسته بندی کاغذهای باطله جمع آوری شده به وسیله بانک کاغذ و کاغذهای باطله اداری و بریده های چاپخانه مناسب است.
4) دسته بندی روی میز .این روش خیلی کند است و صرفا برای دست چین کردن به منظور تهیه کاغذهای درجه یک و سفید از الیاف بازیافتی مناسب است .
کاغذ چگونه بازیافت میشود؟ …
جداسازی
برای بازیافت موفق نیاز به بازیابی تمیز کاغذ میباشد. پس شما باید کاغذهای خود را دور از آلودگیهایی مثل غذا، پلاستیک، فلزات و دیگر زباله ها، که بازیافت کاغذ را مشکل می کند نگهداری کنید. کاغذهای آلوده که قابل بازیافت نمیباشند باید به کود تبدیل شوند یا برای تولید انرژی سوزانده شوند یا در زیر خاک دفن شوند. مرکز بازیافت معمولا از مصرف کنندگان تقاضا می کند که کاغذهای خود را بر حسب درجه یا نوع کاغذ جدا کنند. مرکز بازیافت شهر می تواند به شما بگوید که چگونه این نوع و درجه در جامعه شما تعریف میشود.
جمع آوری و حمل کردن
شما ممکن است کاغذهای جداشده خود را به مرکز بازیافت محل خود تحویل دهید یا در Recycle bin (سطل های بزرگی که به منظور بازیافت در سطح شهرها تعبیه شدهاند) بریزید. اغلب فروشندگان کاغذ یا مرکز بازیافت کاغذهایی که شما در منزل جداسازی کردهاید را جمع آوری می کنند. در مرکز بازیافت، کاغذهای جمع آوری شده در بسته های تنگی پیچیده می شوند و از آنجا به کارخانه های کاغذسازی فرستاده می شوند که در آنجا به کاغذهای جدید تبدیل می شوند.
انبارداری و ذخیرهسازی
کارگران کارخانه کاغذسازی، کامیون حاوی کاغذها را تخلیه کرده و آن ها را به داخل انبار می فرستند و تا زمان لازم کاغذها در آنجا می مانندو درجات مختلفی از کاغذ مثل روزنامه ها یا جعبه ها به طور جداگانه نگهداری می شوند؛ برای اینکه در کارخانه کاغذسازی درجات مختلفی از کاغذ را برای تولید انواع مختلف محصولات استفاده می شود. هنگامی که کارخانه آماده استفاده از کاغذ شد، کاغذها توسط ماشین ها باربری چنگک دار (Forklift) از انبار به نوار نقاله های بزرگی برده می شوند.
چه چیزی می توان از کاغذهای بازیابی شده به دست آورد؟یشتر کاغذهای جدا شده مجددا به کاغذ یا مقوا تبدیل می شود. با کمی استثنا قائل شدن کاغذهای به دست آمده با همان کیفیت کاغذهای قبلی می باشند. به طور مثال از جعبه ها برای بازیافت جعبه استفاده می شود.کاغذهای نوشته و چاپ شده هنگامی که بازیافت میشوند از آنها برای کاغذهای کپی استفاده می شود. کاغذهای جدا شده می توانند برای تولید مواد دیگر نیز استفاده شوند. به طور مثال خمیر کاغذ بازیافت شده برای کارتون های تخم مرغ یا جعبه های میوه استفاده شوند. از کاغذهای بازیافت شده می توان به عنوان سوخت، عایق کردن دیوارها و سقف، پرکننده رنگ و یا پوشش استفاده کرد.
آیا می دانستید که اولین قطعه کاغذ از مواد بازیافت شده به دست آمده است؟
در حدود 200 سال قبل از میلاد مسیح، چینی ها از تور ماهیگیری برای ساخت اولین قطعه کاغذ استفاده کردند.
کاغدهای بازیافت به اندازه کاغذهای معمولی مهم هستند. کمپانی ها کاغذسازی همیشه سودهای اقتصادی و محیطی بازیافت را شناسایی و در نظر می گیرند. در سال های اخیر بازیافت کاغذ برای همه به عنوان راهی برای کمک به حفظ محیط زیست و استفاده مجدد از منابع و بقای مناطق دفن زباله می باشد.
امروزه، 520 کارخانه کاغذ و مقواسازی در امریکا (US) کاغذهای جدا شده را بازیافت می کنند. امروزه کاغذهای جدا شده، یک سوم فیبر کارخانه های US را تشکیل می دهد. شهروندان امریکا 50% کاغذهای استفاده شده خود را جدا می کنند. در آمریکا بیشتر کاغذها بازیافت می شوند تا اینکه دفن شوند. در امریکا کاغذ بالغ بر دو سوم مواد بسته بندی بیشتر از شیشه، فلز، پلاستیک و … برای بازیافت جدا می شود.
دوباره خمیر کردن و غربال کردن
کاغذها از طریق نوار نقاله به یک ظرف بزرگ به نام pulper که حاوی مواد شیمیایی و آب است فرستاده می شوند. pulper کاغذها را به قطعات کوچک ریز می کند. با گرما دادن به این مخلوط قطعات ریز کاغذ سریعا به سلولز تجزیه می شوند که فیبر (مواد آلی گیاهی) خوانده میشود. در نهایت، کاغذ به مخلوط غلیظ و نرمی که pulp نامیده میشود تبدیل می شود. pulp از داخل ظرفی که دارای سوراخ های گوناگونی میباشد عبور داده میشود. غربال کننده (Screen) ذرات ریز آلودگی و قطرات کوچک چسب را غربال می کند. به این فرآیند Screening گفته میشود.
پاک سازی
کارخانجات همچنین pulp را توسط گردش دور سیلندر مخروطی شکل تمیز می کنند. آلودگی های سنگین به خارج از مخروط پرتاب می شوند و به انتهای سیلندر سقوط می کنند. آلودگی های سبکتر در مرکز مخروط جمع می شوند و از بین می روند. به این پروسه Cleaning میگویند.
Deinking
گاهی اوقات pulp باید دستخوش فرایند شستشوی Pulp، (فرایند pulp laundering) قرار بگیرد. کار این مرحله پاک کردن جوهرهای نوشته شده، چسب های باقیمانده و مواد چسبناک می باشد. کارخانه های کاغذسازی معمولا از دو مرحله deinking متصل به هم استفاده می کنند. ذرات کوچک جوهر طی مرحلهای که Washing نامیده می شود از pulp شسته میشود. ذرات بزرگتر و چسب ها توسط حباب های هوا طی فرآیندی که Flotation نامیده میشود از pulp جدا میشوند. د ر طی این فرآیند pulp به عنوان خوراک به ظرف بزرگی که Flotation Cell نامیده میشود وارد شده و در این ظرف هوا و مواد شیمیایی صابونی شکل که Surfactants نامیده میشوند به pulp تزریق میشوند. Surfactant باعث میشود که جوهر و چسب از pulp جدا شود و به حبابهای هوا بچسبند و در سطح شناور شوند. حباب های هوا آغشته به جوهر در سطح مخلوط تولید کف میکنند و از سطح مخلوط پاک میشوند.
پالایش کردن و رنگبری
در طی پالایش به pulp ضربههای متعددی وارد میشود تا فیبرهای بازیافت شده پف کند و آن ها برای تولید کاغذ ایدهآل شوند. اگر pulp شامل تکه های بزرگ فیبر باشد، فرآیند پالایش آن ها را از هم جدا می کند. اگر کاغذ به دست آمده دارای رنگ باشد، مواد شیمیایی رنگ بر، رنگ آن را از بین میبرد. سپس اگر نیاز به تولید کاغذ سفید باشد برای روشن تر کردن و سفید کردن کاغذ به آن ها آب اکسیژنه (hydrogen peroxide)، دیاکسید کلرین (chlorine dioxide) و یا اکسیژن داده می شود؛ به این فرآیند Bleaching گفته میشود. اگر نیاز به کاغذ قهوهای مثل دستمال کاغذی باشد نیاز به این برآیند نخواهد بود.
تولید کاغذ
حالا pulp تمیز، آماده برای تبدیل به کاغذ میباشد. فیبر بازیافت شده را می توان به طور تنها یا همراه با فیبر چوبی استفاده کرد. این کار برای افزایش قدرت و صافی انجام میشود. pulp با اب و مواد شیمیایی برای رسیدن مخلوط به 99.5% آب آمیخته میشود. این مخلوط آبکی وارد Heatbox میشود. heatbox جعبه فلزی بسیار بزرگی در ابتدای ماشین کاغذ می باشد. سپس pulp به روی صفحه تخت بزرگی که به سرعت از داخل ماشین کاغذ رد می شود پاشیده میشود (Spray). در روی صفحه، آّب کم کم از درون pulp ناپدید می شود و فیبرهای بازیافت شده به سرعت به هم میچسبند و تشکیل صفحات آبکی میدهند. صفحات به سرعت از داخل یک سری غلطک (rollers) پرس کننده عبور خواهند کرد و در آنجا آب بیشتری از آن ها جدا خواهد شد. صفحات که الان شبیه کاغذ هستند، از داخل یک سری غلطک داغ (فلز آن ها داغ است) عبور می کنند و خشک میشوند. روکش دار کردن به کاغذ صافی و سطحی جلا دار برای چاپ میدهد.
در انتها کاغذ آماده، دور رول های بزرگی پیچانده میشوند و از ماشین کاغذ جدا میشوند. هر کدام از رول ها 30 متر عرض و وزنی معادل 20 تن دارند. رول های کاغذ به رول های کوچکتر جدا میشوند و یا به صفحات کوچک تقسیم میشوند. البته قبل از اینکه به کارگاه تبدیل (که در آنجا به پاکت نامه، جعبههای مختلف، کیسههای کاغذی و … تبدیل میشوند) بروند.
مزایای بازیافت کاغذ …
برای تولید یک تن کاغذ تقریباً باید 15 تا 17 اصله درخت را قطع نمود.
فرار از این معضل اجتنابناپذیر است، اما در سالهای اخیر به دلیل کمبود منابع طبیعی و جلوگیری از اثرات تخریب محیطزیست، بازیافت کاغذ از کاغذهای باطله، مورد توجه قرار گرفته است.
در واقع تفکر بازیافت کاغذ با اهداف کلی مثل جلوگیری از غارت بی رویه منابع طبیعی، کاهش در مصرف انرژی و تقلیل میزان زباله برای کاهش هزینههای دفع و تغییر الگوی مصرف به وجود آمد. با توجه به این که کاغذ مادهای فاسد شدنی نیست، بهترین روش جمعآوری آن، از درب منازل ، ادارهها و مدارس قبل از مخلوط شدن با بقیه پسماندها است. امروزه در کشورهایی همچون هلند، سوئیس و ژاپن بیش از 50درصد کاغذهای مصرفی مورد بازیافت قرار میگیرد.
بازیافت کاغذ دارای ابعاد مختلفی است که از مهمترین ابعاد آن بعد اقتصادی است. شکی نیست که با جداسازی زبالههای کاغذ و وارد ساختن مجدد آن در چرخه تولید میتوان از آن به عنوان یک ماده خام در تولید کالاهای جدید مصرفی استفاده کرد.
بر طبق آمار سال 1382 هر شهروند تهرانی به طور متوسط سالانه 13کیلوگرم کاغذ مصرف می کند که بیش از نیمی از کاغذهای مصرف شده در سطلهای زباله ریخته و یا با زبالههای شهری مخلوط میشوند که غیرقابل تفکیک و بازیافت هستند و در نتیجه سرمایه کلانی از این راه به هدر میرود. از طرفی واردات سالانه کاغذ، بر اقتصاد شهری لطمهای جبرانناپذیر وارد خواهد کرد که میتوان با بازیافت از واردات بیرویه به داخل کشور جلوگیری کرد، از طرفی چون بازیافت برنامهای مقرون به صرفه است، نسبت به دفن یا سوزاندن زباله هزینه کمتری را به شهرداریها تحمیل میکند.
با افزایش هزینه دفن به علت محدودیت مقررات موجود و کاهش بودجه شهرها به دلیل هزینه سنگین آشغالسوزها و تکنولوژیهای کنترل آلودگی هوا، تمایل به بازیافت بدون چون و چرا در آینده افزایش پیدا خواهد کرد.از بعد زیست محیطی بازیافت کاغذ نیز اهمیت فراوان دارد، کاغذهای مورد مصرف از چوب درختان قطع شده به دست میآید، برداشت روزافزون از درختان این منابع حیاتی اکوسیستم، نابودی جنگلها را به دنبال خواهد داشت، بازیافت و تولید از کاغذهای باطله به جای چوب نه تنها سبب حفظ جنگلها میشود، بلکه انرژی مورد نیاز را برای تولید یک تن کاغذ به سه چهارم تقلیل میدهد.
از سوی دیگر با جمعآوری و بازیافت کاغذ توسط دانشآموزان در مدارس و کارمندان در ادارات میتوان روحیه مسئولیتپذیری و صرفهجویی را تقویت کرد، متأسفانه اکثر مردم کشور ما نمیدانند که همه پسماندها دورریختنی نیستند. از طرفی به دلیل اهمیت زبالهها که به طلای کثیف معروف شده با جمعآوری اصولی آن میتوان باعث تغییر الگوی مصرف در جامعه شد. آموزش و آگاه سازی مردم از این طرح با کمک تمامی نهادهای فرهنگی نظیر صدا و سیما، آموزش تفکیک از مبدأ با قراردادن سطلهای چند قسمتی و در اختیار کیسههای زباله رایگان به شهروندان، جمعآوری زباله کاغذ2 بار در هفته و حتی خریدن کاغذها از مردم توسط غرفههای ویژه خرید، استخدام مهندسین بهداشت محیط در مناطق بازیافت و شهرداری برای نظارت به خصوص در مدارس، کارخانجات، ادارات که منبع اصلی مصرف زباله کاغذ هستند وگسترش کارخانجات بازیافت کاغذ و حمایت از آنها، راهکارهایی است که می توان برای دست یابی به بازیافت کاغذ پیش گرفت.
ایاتمامی کاغذ هارا می توان بازیافت کرد ؟
واحد دانش و تکنولوژی تبیان زنجان تقريبا 80% كاغذهايي كه در منزل جدا ميشوند به طور قطع ميتوانند بازيافت شوند. اما 20% بقيه را نميتوان در اين چرخه قرار داد. بيشتر بسته هاي كاغذي كه توسط مردم جمع ميشود همگي كاغذ نيستند، بلكه مواد زايدي مثل سيم، منگنه، گيره كاغذ، و پلاستيك هستند كه در طي مراحل بالا بايد جدا شوند.
اين مواد مانند آشغال هاي شما در زير خاك مدفون ميشوند. كاغذهايي كه در منزل جدا كردهايد شايد شامل فيبرهايي باشد كه از قبل بازيافت شده اند. (شايد دوباره يا چندباره!!) فيبرهاي چوبي 5 الي 7 بار قبل از اين كه كوتاه و شكننده شوند قابل بازيافت خواهند بود.
كاغذهاي جدا شده شامل مواد ديگري كه فيب نميباشند خواهند بود. شما ميتوانيد به يك مجله نگاه كنيد تا بفهميد منظور ما چيست؟! كاغذهاي چاپ شده پر جوهر.
اگر صفحه ها براق باشند، قطعا توسط خاك رس يا مواد ديگر جلا داده شدهاند (coated). مجله ها همچنين شامل مواد چسبندهاي كه موجب ميشود كاغذها در كنار هم قرار بگيرند هستند. جوهر، جلا و مواد چسبنده قبل از اين كه كاغذ بازيافت شده به دست آيد از آن پاك ميشود.
هنگامي كه جوهر از كاغذ برداشته ميشود چه بر سر آن ميآيد؟
همان طور كه قبلا گفته شد، جوهر و چسب در كف توليد شده در مرحله Flotation deinking گير ميكنند. اين مواد همگي جمع ميشوند و بيشتر آب آن گرفته ميشود و دوباره مورد استفاده قرار ميگيرد.
مواد باقيمانده كه هنوز شامل 30 الي 50% آب ميباشند همچنين شامل فيبرهاي ريزي مي باشد كه طي فرآيند Deinking از pulp جدا شده است. اين مواد را ميتوان سوزاند، يا به كود تبديل كرد، يا در زير خاك مدفون كرد.
همچنین میتوان از انها در ساخت بتون یا شن برای اسفالت کردن خیابان ها استفاده کرد.
چه کاغذ هایی قابل بازیافت نیستند ؟
همه ی کاغذهارانمی توان بازیافت کرد.کاغذهای زیرقابل بازیافت نیستند .
کاغذهایی که به موادخوراکی وروغن آغشته اند:
مثل جعبه پیتزاوکاغذساندویچ. دربازیافت،کاغذراباآب مخلوط می کنندتاخمیرکاغذبه دست آید.چربی وروغن موادغذایی درآب محلول نیستندومانع تشکیل خمیرمی شوند
کاغذهایی که مصرف بهداشتی دارند:
مثل دستمال کاغذی استفاده شده.این گونه کاغذهاممکن است به میکروب آغشته باشندبنابراین سلامت افرادی راکه درفرایندبازیافت نقش دارندبه خطرمی اندازد.همچنین باعث انشارآلودگی می شوند.
.
بعضی ازکاغذهای رنگی:
یکی ازمراحل بازیافت کاغذازبین بردن رنگ جوهراست.ازبین بردن رنگ کاغذهای رنگی دشواراست به خصوص اگرازرنگ های تیره یاپررنگ(مثل آبی پررنگ)باشند.ازبین بردن رنگ کاغذ های که رنگ های درخشان دارندنیزدشواراست.
کاغذهایی که پوشش پلاستیکی دارند:
مثل قوطی شیر،آب میوه یالیوان کاغذی پوشش دارجداکردن پوشش پلاستیکی ازکاغذکارآسانی نیست.بنابراین این گونه کاغذهاقابل بازیافت نیستند.
کاغذهایی که درانتهای عمرمفیدخودهستند.
کاغذهارامعمولا تاچندبار(حدود ۵مرتبه،برحسب نوع کاغذ)می توان بازیافت کرد.چون رشته های سلولزدرهرباربازیافت،کوتاه وکوتاه ترمی شوندتاجایی که دیگربرای تولید کاغذمناسب نخواهندبود.بعضی ازکارتن های تخم مرغ را(نه همه ی آن هارا)ازکاغذهای بازیافتی ای درست می کنندکه درانتهای عمرمفیدخودهستند.این نوع کاغذهاومقواهاقابل بازیافت نیستند.
سایرکاغذها.
کاغذکاربن وکاغذ های که نوشته هارابه کاغذهای زیرخودمنتقل می کنند(مثل کاغذ های دفترچه بیمه)،کاغذحرارتی(مثل دستگاه های خودپردازوفیش صندوق)کاغذپشت چسب داروکاغذروغنی(کاغذقنادی وآشپزی)قابل بازیافت نیستند .
چه چيزهايي را ميتوان بازيافت كرد ؟
اين مطلب محصولات قابل بازيافت و مكانهاي بازيافت را به شما معرفي ميكند. شايد شما قوطي نوشابه خود را در سطلهاي بازيافت عمومي بيندازيد و با خود فكر كنيد كه زندگي سبز همين است. با اين وجود اگر مايل هستيد در خانه خود بازيافت انجام دهيد، اما نميدانيد چه موادي قابل بازيافت هستند و يا اينكه چگونه بايد آنها را آماده بازيافت كرد، اين راهبردها مفيد خواهند بود.
چه چيزهايي به سطل بازيافت تعلق دارند؟
بيش از آنچه فكر ميكنيد ميتوان بازيافت انجام داد، و هرچه بيشتر بازيافت كنيد، زبالههاي كم تري محيطزيست ما را آلوده ميكنند. در فهرست زير بعضي از مواد متعارف خانگي به دو گروه قابل بازيافت و غيرقابل بازيافت تقسيم شدهاند.
مواد قابل بازيافت
– روزنامه، مجله، دفتر تلفن و دفترچههاي راهنما
– مواد مقوايي، از جمله بستهبندي مواد غذايي
– بطريهاي پلاستيكي نوشابه، آبميوه وشير
– بطريهاي آلومينيومي (نوشابه، نوشيدني و غيره)، قوطيهايي از جنس فولاد يا قلع
– بطريهاي شيشهاي، سفال و شيشههاي مواد غذايي
– قوطيهاي كاغذي (بستههاي كاغذي براي بستهبندي پودرهاي نوشيدني، خمير بيسكويت، چيپس و غيره) و كاغذهاي كامپيوتر و نوت بوك
مواد غيرقابل بازيافت
– كتابهايي با جلد گالينگور
– جعبههاي پيتزا (گرچه در برخي از شهرها جعبههاي پيتزا و ساير جعبههاي نگه دارنده غذا را همراه با زبالههاي خانگي بازيافت ميكنند)
– پوششها و كيسههاي پلاستيكي كه براي بستهبندي مواد غذايي تازه يا يخ زده استفاده ميشوند.
– زرورق (فويل) آلومينيومي
– اجناس سراميكي و چيني، لامپ، شيشههاي وسايل نقليه
– دستمال و حوله، صفحات كاغذي
آماده كردن مواد براي بازيافت
– محصولاتي چون بطريهاي پلاستيكي، جعبههاي مقوايي، سفال و قوطيهاي آلومينيومي را فشرده كنيد تا در سطل بازيافت جاي كمتري بگيرند
– تمام قوطيها و بطريها را بهطور كامل تميز كنيد
– در تمام بطريها و شيشهها را برداريد، اين مواد اغلب بازيافت نميشوند
– مواد كاغذي يا هر چيز ديگري كه ممكن است با باد جابهجا شود را در انتهاي سطل قرار دهيد، همچنين مطمئن شويد گذاشتن زباله در كيسههاي كاغذي در منطقه زندگي شما، مشكلي نخواهد داشت
– همه لبهها يا قسمتهاي فلزي موادي كه بازيافت ميكنيد را جدا كنيد
– مطمئن شويد كه هيچ غذا يا مايع چسبناكي روي مواد قابل بازيافت باقي نمانده باشد
لازم است كه پلاستيكهاي سخت را از بسته بنديهاي پلاستيكي خواربار و كيسههاي خشكشويي جدا كنيد و براي بازيافت به فروشگاههاي خرده فروشي مخصوص تحويل دهيد
پيدا كردن مكانهاي بازيافت زباله
براي بازيافت كردن چندين روش وجود دارد. در محل زندگي خود مكانهايي كه به راحتي قابل دسترسي هستند را جستجو كنيد. براي بازيافت اغلب ميتوانيد از روشهايي كه در زير اشاره شده است استفاده كنيد.
استفاده از سطلهاي بازيافت زباله در منزل
تحويل دادن زبالههاي قابل بازيافت به مراكز بازيافت زباله در شهر
انجام برنامههاي واريز و پرداخت، كه بر طبق آنها اجناس قابل بازيافت را با قيمتي كمي بالاتر (به عنوان وجه سپرده) خريداري ميكنيد و زماني كه آنها را براي بازيافت برمي گردانيد، اين وجه به شما بازگردانده ميشود. در اكثر مراكز بطريهاي شيشهاي نوشابه، شير و ديگر نوشيدنيها در اين گروه قرار ميگيرند
– مراجعه به مراكزي كه مواد قابل بازيافت را براي استفاده مجدد خريداري ميكنند
براي آگاهي از مكانهاي قابل دسترسي در محل زندگي خود از دفترچه تلفن يا اينترنت استفاده كنيد. همچنين ميتوانيد با شهرداري منطقه خود تماس بگيريد و سطل بازيافت زباله درخواست كنيد. براي اكثر مردم اين سادهترين راه است، اما قبل از انجام آن از همه قوانين و محدوديتهاي مواد بازيافتي و آمادهسازي آنها براي بازيافت، اطلاع كسب كنيد. اين قوانين ممكن است در شرايط مختلف متفاوت باشند.
شهرداري منطقه نيز ميتواند پايگاههاي بازيافت قابل دسترسي را به شما معرفي كند. همچنين به ياد داشته باشيد كه مراكز مخصوص بازيافت مواد خاص را نيز جستجو كنيد. باتري يك ماشين يا يك كامپيوتر قديمي را نبايد در سطل زباله انداخت، اما اين بدان معنا نيست كه نميتوان آن را بازيافت كرد. ممكن است بتوانيد يك مركز بازيافت ضايعات الكترونيكي پيدا كنيد يا در يك روز جمع آوري زبالههاي خطرناك شركت كنيد. با كمي اراده ميتوانيد روشهاي بيشتري براي بازيافت مواد پيدا كنيد.
طرح توجیهی بازیافت کاغذ
در این طرح توجیهی قرار است به بررسی پارامترهای موثر سرمایه گذاری در زمینه بازیافت کاغذ بپردازیم و مشخص نماییم با توجه به ظرفیت پیش بینی شده بازیافت کاغذ چه سود آوری خواهد داشت.
با نگاهي گذرا به زندگي روزمره خود متوجه ميشويم كه روزانه چقدر زباله به محيط زيست خود تحويل ميدهيم. از شيشهها و پلاستيكهاي شير مصرفي صبحگاهي گرفته تا كاغذهايي كه به روشهاي گوناگون (براي خواندن و نوشتن يا بستهبندي كالاهايي كه خريداري ميكنيم) مورد استفاده قرار داده و سپس به سطل زباله ميريزيم، همه از محصولات قابل بازيافت ميباشند.
سالانه ميلياردها دلار در سراسر جهان صرف توليد كاغذ، شيشه، پلاستيك، قوطيهاي فلزي و… ميشود كه با يك بار مصرف آنها به زباله تبديل شده و دور ريخته ميشوند. ميلياردها دلار نيز صرف جمعآوري و از بين بردن اين زبالهها ميشود كه در هر صورت ضايعاتي را به محيط زيست وارد ميكند.
اما اكثر اين مواد قابل بازيافت ميباشند و با سرمايهگذاري مناسب براي بازيافت آنها، نهتنها ميتوان از خسارات بيشتر به محيط زيست و آلودهسازي آن جلوگيري كرد، بلكه ميزان نياز انسان به مواد اوليه (چوب و الوار جنگلها، منابع فلزي و غيرفلزي زيرزميني و…) و برداشت از ذخاير طبيعي و معدني را كاهش داده و بقاي آنها براي نسلهاي بعدي را تضمين خواهد كرد.
اما بشريت نسبت به آسيبهاي جدي كه به محيط زيست وارد ميسازد كه در نهايت گريبان سلامت خود، خانواده و نسلهاي بعدياش را خواهد گرفت، كمابيش بيتفاوت است. ميزان آسيبپذيري محيط زيست در كشورهاي مختلف، متفاوت است. آلودگيهاي ناشي از مصرف بالاي فرآوردههاي نفتي در كشورهاي صنعتي، با وجود مطالعات، سرمايهگذاريها و تلاشهاي انجام شده در اين زمينه،بيش از كشورهاي در حال توسعه است. در همين حال آلودگيهاي زيست محيطي ناشي از دفن نامناسب ضايعات صنعتي و نيز برداشت غيرمجاز از جنگلها و مراتع در كشورهاي در حال توسعه بيش از كشورهاي صنعتي است.
انسان به هوا و غذاي سالم و محيط پاك براي زندگي، نياز مبرم دارد. بسياري از بيماريهاي همهگير، ناشي از آلودگيهاي زيست محيطي است كه اغلب كمتر مورد توجه مردم ميباشد. زمين، هوا و آب آلوده، محصول آلوده و ناسالم عرضه ميكند و انسان با مصرف مواد غذايي آلوده، بيمار خواهد شد و لاجرم ميبايست هزينههاي سنگينتر بهداشتي – درماني را تقبل نمايد.
با توجه به خسارتهاي بيشمار آلودگيهاي زيست محيطي، هر گونه سرمايهگذاري براي پاكسازي محيط زيست، به كاهش هزينههاي بهداشتي – درماني و… خواهد انجاميد و به عبارتي اين نوع سرمايهگذاريها از نوع سرمايهگذاريهاي داراي بازده اقتصادي كوتاه و بلندمدت است.
مصرف سرانه كاغذ يكي از شاخصهاي توسعه اقتصادي تلقي ميشود. با وجود گسترش رايانههاي شخصي در سراسر جهان كه خود ميتواند بر مصرف كاغذ اثر بسزايي داشته باشد، اما هنوز ميزان مصرف كاغذ يكي از معيارهاي عمده ارزيابي توسعه اقتصادي جوامع تلقي ميگردد. در كشورهاي در حال توسعه كه رايانهها هنوز جايگاه اصلي خود را در مناسبات بشري و فرهنگ عمومي پيدا نكرده و ميزان دسترسي مردم به آن هنوز با كشورهاي پيشرفته فاصله زيادي دارد، مصرف كاغذ از ابعاد گوناگون حايز اهميت است. اما براي توليد كاغذ با هر هدف مصرفي، سالانه ميبايست ميليونها درخت در جنگلها قلع و قمع شود. سطح پوشش جنگلي در بسياري از كشورهاي در حال توسعه در دو دهه اخير به شدت كاهش يافته و اين در حالي است كه به عقيدة بسياري از كارشناسان، «جنگل ريه زمين» تلقي شده و نقش كليدي در پاكسازي هوا، جلوگيري از بروز سيلابها و حفاظت خاك دارد.
كاهش سطح پوشش جنگلي يكي از معضلاتي است كه ميبايست مورد توجه مسؤولان و برنامهريزان در كشورهاي در حال توسعه قرار گيرد. سطح پوشش جنگلي در ايران در دو دهه اخير تقريباً يكسوم كاهش يافته و با وجود تلاشهايي كه در زمينة جنگلكاري صورت ميگيرد، هنوز ضايعات گذشته جبران نشده و نيازمند تلاش بيشتر مردم و مسؤولان در اين زمينه است. سالانه ميلياردها دلار در سراسر جهان بايد صرف سوزاندن ميلياردها تن زباله شود. زبالههايي كه بخشي از آنها ميتواند مورد بازيافت و مصرف دوباره قرار گيرد. اين گونه خسارات در كشورهاي در حال توسعه همانند ايران به مراتب بيش از كشورهاي توسعهيافته است.
كشورهاي پيشرفته صنعتي با سرمايهگذاري مناسب براي بازيافت انواع زبالهها (فلزات، مواد پلاستيكي، چوب، كاغذ و…) و آموزش همگاني براي جداسازي زبالهها در مبدأ (منازل، مدارس، واحدهاي اداري و توليدي و خدماتي و…) قادر شدهاند كه از زبالههاي جمعآوري شده براي توليدات جديد استفاده كنند و از بروز خسارات بيشتر به محيط زيست (برداشت از منابع طبيعي و دفن زبالهها) تا حدودي جلوگيري كنند. اما در كشورهاي در حال توسعه وضعيت چنين نيست. نهتنها سرمايهگذاريهاي قابل توجهي براي راهاندازي صنايع بازيافت صورت نگرفته، بلكه فرهنگ عمومي براي جداسازي زبالهها نيز شكل نگرفته است.
در حالي كه ميزان جمعآوري مواد سلولزي قابل بازيافت در كشورهاي اروپايي بيش از 70 درصد است، در ايران اين رقم حدود 2 درصد از كل اين مواد را تشكيل ميدهد و مابقي آن دور ريخته ميشود.
با نگاهي گذرا به زندگي روزمره خود متوجه ميشويم كه روزانه چقدر زباله به محيط زيست خود تحويل ميدهيم. از شيشهها و پلاستيكهاي شير مصرفي صبحگاهي گرفته تا كاغذهايي كه به روشهاي گوناگون (براي خواندن و نوشتن يا بستهبندي كالاهايي كه خريداري ميكنيم) مورد استفاده قرار داده و سپس به سطل زباله ميريزيم، همه از محصولات قابل بازيافت ميباشند.
سالانه ميلياردها دلار در سراسر جهان صرف توليد كاغذ، شيشه، پلاستيك، قوطيهاي فلزي و… ميشود كه با يك بار مصرف آنها به زباله تبديل شده و دور ريخته ميشوند. ميلياردها دلار نيز صرف جمعآوري و از بين بردن اين زبالهها ميشود كه در هر صورت ضايعاتي را به محيط زيست وارد ميكند.
اما اكثر اين مواد قابل بازيافت ميباشند و با سرمايهگذاري مناسب براي بازيافت آنها، نهتنها ميتوان از خسارات بيشتر به محيط زيست و آلودهسازي آن جلوگيري كرد، بلكه ميزان نياز انسان به مواد اوليه (چوب و الوار جنگلها، منابع فلزي و غيرفلزي زيرزميني و…) و برداشت از ذخاير طبيعي و معدني را كاهش داده و بقاي آنها براي نسلهاي بعدي را تضمين خواهد كرد.
اما بشريت نسبت به آسيبهاي جدي كه به محيط زيست وارد ميسازد كه در نهايت گريبان سلامت خود، خانواده و نسلهاي بعدياش را خواهد گرفت، كمابيش بيتفاوت است. ميزان آسيبپذيري محيط زيست در كشورهاي مختلف، متفاوت است. آلودگيهاي ناشي از مصرف بالاي فرآوردههاي نفتي در كشورهاي صنعتي، با وجود مطالعات، سرمايهگذاريها و تلاشهاي انجام شده در اين زمينه،بيش از كشورهاي در حال توسعه است. در همين حال آلودگيهاي زيست محيطي ناشي از دفن نامناسب ضايعات صنعتي و نيز برداشت غيرمجاز از جنگلها و مراتع در كشورهاي در حال توسعه بيش از كشورهاي صنعتي است.
بازیافت چیست؟
بازیافت به معنی استفاده از مواد مصرف شده برای تولید و ساخت مجدد همان کالا یا کالای قابل استفاده دیگر است، مثل ساخت کاغذ تازه از کاغذهای باطله و غیر قابل استفاده.
بازیافت کاغذ : برای تهیه هر تن کاغذ نیاز به قطع ۱۷ اصله درخت است. بنابراین اگر هر شخص کاغذهای باطلهاش را در طول یک سال جمع کند معادل ۵/۱ اصله درخت است و اگر همه ما ایرانیان این کار را انجام دهیم از قطع ۱۰۰ میلیون درخت در طول یک سال جلوگیری کردهایم.
برای تهیه مصرف سالانه دستمال کاغذی هر خانواده ایرانی نیاز به قطع ۵/۱ اصله درخت میباشد.
استفاده از کاغذ بازیافت شده به جای تهیه آن از چوب درختان، موجب کاهش آلودگی هوا به میزان ۷۴ درصد، کاهش آلودگی آب به میزان ۳۵ درصد و کاهش مصرف آب به میزان ۵۸ درصد خواهد شد به همین دلیل ۵۰ درصد کاغذ تولید شده در کشورهای توسعه یافته از کاغذهای بازیافتی است.
بنابراین بازیافت کاغذ علاوه بر منافع اقتصادی، موجب عدم وابستگی در جهت ورود خمیر کاغذ، کاهش آلودگی، ممانعت از قطع درختان و کمک به سیستم جمعآوری و دفن زبالههای تولیدی میشود. پس چه خوب است:
روزنامهها و کاغذهای باطله و دفترچههای تمام شده بچه ها را هرگز دور نریزیم، آنها را از سایر زبالهها جدا کرده و به مأموران بازیافت تحویل دهیم. اشیایی مثل پاکتها و پوشهها را دورنریزیم تا در مواقع لزوم از آنها استفاده کنیم.
بازیافت کاغذ
پيشرفت تمدن هر ملتي است . در دنياي امروز بدون کاغذ نمي توان زندگي کرد .کاغذ در اصل الياف موجود در مواد سلولزي است که ازگياهان مختلف جدا شده و با استفاده از مواد شيميايي رنگزدايي شده و تبديل به خمير کاغذ مي شوند و پس از طي مراحل صنعتي به صورت کاغذ و مقوا به بازار عرضه مي گردد .
آيا مي دانيد کاغذ پنجمين صنعت بزرگ مصرف کننده انرژي در دنيا است که به ازاي هر تن محصول ،انرژي بيشتري نسبت به يک تن محصول صنايع استيل و آهن مصرف مي کند ؟همچنين اين صنعت دردنيا نسبت به صنايع ديگر آب بيشتري به ازاي هر تن محصول مصرف مي کند و سطح بالايي از آلودگي آب و هوا را به وجود مي آورد . براساس آمار به دست آمده در کشورهاي صنعتي هر شخصي به طورمتوسط يکسال 164 کيلو گرم کاغذ و در کشورهاي در حال توسعه به طور متوسط 18 کيلوگرم کاغذ در سال استفاده مي کند .
براي توليد هر تن کاغذ بايد 17 اصله درخت را قطع کنيم که هر درخت به طور متوسط قادر است سالانه 6 کيلوگرم دي اکسيد کربن را به اکسيژن تبديل کند.امروزه بهترين راه براي اينکه از نابود شدن جنگل هابراي توليد کاغذ جلوگيري شود بازيافت کاغذ است ،کاغذهاي باطله اعم از کاغذهاي تحرير سفيد ،کاغذ روزنامه ،دفتر مشق،کاغذ دستگاه تکثير ،مجله و مقوا …براي بازيافت مناسب هستند .
به مقاله فرآیند تولید بازیافت کاغذ و مقوا مراجعه نمایید تا اطلاعات بیشتری در این خصوص کسب کنید.
آمريکا 30%کل کاغذ جهان را مصرف مي کند واز کل 521 کارخانه توليد کاغذ در آمريکا 450 کارخانه از کاغذهاي باطله براي توليد کاغذ استفاده مي کنند ودر مقياس جهاني هر ساله بيش از 95 ميليون تن کاغذ باطله براي توليد کاغذ جديد بازيافت مي شود . نکته قابل توجه اينکه همه روزنامه هاي آمريکا از کاغذهاي باطله و بازيافتي است ومطبوعات اين کشور اجازه ندارند از کاغذ نو استفاده کنند .
در کشور آمريکا 100%کاغذ مصرفيش از بازيافت کاغذهاي باطله است به طوري که ميزان توليد کاغذهاي بازيافتي در کشور به قدري است که در صدي از آن را به فروش مي رساند .در کشور هند نيز 50%کاغذ مصرفيش بازيافتي است
بازيافت کاغذ علاوه بر سود آور بودن باعث مي شود آلودگي آب تا35درصد ،آلودگي هوا تا 74 درصد مصرف انرژي 24 الي 54 در صد کاهش يابد .
با وجود اينکه ايران داراي منابع جنگلي زيادي است ولي صنعت کاغذ سازي خصوصا صنعت بازيافت کاغذ از رونق چنداني برخوردار نيست و قسمت اعظم بازار کشور از طريق واردات تامين ميشود .
براي رسيدن به توسعه پايدار بايد رشد صنعت بازيافت بيشترشود .منازل ،ادارات و مدارس مهمترين منابع تامين کاغذهاي باطله هستند .براي بهرهبرداري بهينه از صنعت بازيافت بايد حس مسئوليت در برابر منابع طبيعي را در مردم به وجود آوريم و چه بهتر که از کودکان شروع کنيم. بايد کاغذهاي باطله را همان ابتدا از زباله هاي خانگي تفکيک کرد ونگذاريم با زباله هاي ديگر آميخته و دچار آلودگي شود و ديگر اينکه مسوولين محترم به خصوص شهرداريها ميتوانند براي جمع آوري زباله بهکيسه هاي مخصوص کاغذهاي باطله را در اختيار مردم بگذارند به عنوان مثال آرم مشخصي يا رنگ به خصوصي را برا ي کاغذ باطله مشخص کنند تا با همکاري مردم از همان ابتدا از آميخته شدن آن بازباله هاي ديگر جلوگيري شود وباعث بهبود کيفيت کاغذهاي بازيافتي خواهد شد.
کاغذ باطله بر خلاف ظاهرش بسيار ارزشمند است در حاليکه ايران مانده است با اين همه زباله چه کند ؟کشورهاي ديگر همين زباله هارا به دلار تبديل مي کنند کشور ژاپن نيمي از 30 ميليون تن کاغذمصرفيش را به روشهاي مختلف از زباله شهري جدا کرده و از در آمد حاصل از آن سالانه 2 ميليارد دلار به هزينه جمع آوري و دفع زباله هاي خويش کمک مي کند . به گزارش روابط عمومي ناحيه سبز تهران ،درحاليکه در تهران روزانه 7هزار تن زباله به محل دفن زباله کهريزک منتقل ميشود که 10 %از کل زباله ها راکاغذ تشکيل مي دهد که روزانه 700تن کاغذ همراه با زباله در اين مرکز دفن مي شود 700تن کاغذ برابر با قطع سه هکتار جنگل در روز است واين فاجعه اي خوفناک است
براي رسيدن به توسعه پايدار بايد به صنعت بازيافت کاغذ توجه ويژه اي مبذول گردد.بازيافت کاغذ بايد بر طبق استانداردهاي بين المللي باشد تا از کيفيت بالايي برخوردار شود بازيافت کاغذ تنها در سايه همکاري مردم و مسوولين وتشکل هاي مردمي ،با هدف حفظ محيط زيست ميتواند روند روبه رشدي داشته باشد ديگر اينکه آموزش واطلاع رساني بايد از کودکي صورت گيرد تا حس مسووليت در مردم به وجود آيد . به عنوان مثال در تمام محله هاي شهر مارسي ،نوجوانان دبيرستاني با بازوبندهاي آبي زباله ها وکاغذهاي باطله را در اين شهر بسته بندي ميکنند کشور ايران امروزه با مشکل بيکاري گريبانگير است و ايرا ن از نظر توليدزباله در مرتبه دهم در دنيا قرار دارد اگر به صنعت بازيافت کاغذ توجه شود وتحقيقات وسيع تري در اين خصوص صورت گيرد ميتوان اشتغال زايي نمود
بازیافت کاغذ : بازیافت در مفهوم رایج آن به معنی استفاده مجدد از مواد دور ریختنی پس از اعمال پردازش های خاص روی آن است. امروزه اقلام متعددی از زباله های شهری که حجم قابل توجهی را شامل می شود، قابلیت بازیافت دارد. کاغذ به عنوان یکی از محصولات طبیعی سهم زیادی از کیسه های زباله خانگی و مراکز اداری و تجاری را به خود اختصاص می دهد. کاغذ یکی از اقلام با ارزش مواد زاید جامد است که «سلطان زایدات» لقب گرفته است. بازیافت این ماده ارزشمند و استفاده مجدد از آن در برخی مصارف خاص، نه تنها از قطع درختان، هزینه های تبدیل الیاف گیاهی به کاغذ و دیگر هزینه های تولید آن می کاهد، بلکه از نظر اقتصادی نیز به دلیل سودآوری آن و تولید اشتغال از اهمیت خاص برخوردار است.
اگر تمایل به کسب اطلاعات در خصوص فرآیند تولید کاغذ دارید به این مقاله مراجعه نمایید تا اطلاعات بیشتری در این خصوص کسب کنید.
روش های جدا سازی کاغذ از زباله
روش های جدا سازی کاغذهای باطله از زباله های شهری به شرح زیر خلاصه می شود:
۱) مرحله اول: روش های جدا سازی مواد از زباله از محل تولید توسط مردم یا نهادهای مسئول
۲) مرحله دوم: حذف کامل کاغذ از زباله های خانگی به وسیله ماشین آلات یا با استفاده از تسمه نقاله و نیروی انسانی 3) مرحله سوم: روش پیشرفته ای است که طی آن جدا سازی کاغذ با کمک تونل های تولید باد متناسب با نوع، اندازه و جنس کاغذهای باطله انجام می شود.
● روش های معمولی بازیافت کاغذ در ایران
:: نوع مجاز: این روش معمولا دارای پروانه رسمی است و با کنترل دائم و اعمال ضوابط بهداشتی مشکلی ایجاد نمی کند. این روش به این ترتیب انجام می شود که کاغذهای باطله از زباله یا معمولا از منابع تولید جدا می شود. بعد از آسیاب مخلوط می شود تا به خوبی خیس شود و پس از به هم زدن به مرحله غلتک و آب گیری هدایت شود. پس از این مرحله نوبت به آبگیری مجدد می رسد که با فشار در واقع اتو و به تونل حرارتی که معمولا ۲۵۰ درجه سانتی گراد حرارت دارد فرستاده می شود. البته در برخی موارد استفاده از نور خورشید تا حدودی هزینه های تولید انرژی حرارتی را کاهش می دهد. از این پس اوراق خشک شده کاغذ که به شکل صفحات ویژه از دستگاه خارج می شود، به دستگاه برش و آماده سازی و سپس برای بسته بندی به بازار فروش ارسال می شود. در این نوع سیستم ها معمولا سیکل بازگشت آب وجود دارد و ضایعات در مخازن شخصی جمع آوری می شود تا دوباره مورد استفاده قرار گیرد یا به روشی معقول دفع شود.
:: نوع غیر مجاز: جدا سازی کاغذ و کارتن که تعداد آن ها بسیار زیاد است. به علت مخفی بودن، از هر گونه ضابطه بهداشتی به دور است و در واقع مراکز انتشار آلودگی به شمار می رود که امید است در چهارچوب برنامه های صحیح بازیافت مواد مورد توجه قرار گیرد.
● چرا کاغذ بازیافت می شود : در کشور ما با مصرف ۶۰۰ هزار تن کاغذ در سال فقط با جدا سازی ۲۰درصد آن تنها ۱۲۰ هزار تن کاغذ باطله بازیافت می شود.
تولید شانه تخممرغ و میوه و…
فرآیندهای تولیدی دیده شده در صنعت کشور عموماً مشابه می باشد شامل یک قاب مکشی (suction) و یک قالب پرسی می باشد قالب مکشی از چند قسمت فریم اصلی, قسمت لمل برنجی منفذدار, و قسمت توری فلزی که بروی لملها مینشیند قالب پرسی یک تکه بوده و قالب قرینه قالب مکشی می باشد این قالب یک تکه, برنجی و منفذدار میباشد. قالب های پرسی به صورت ردیفها بروی سینی برنجی نصب میشوند و ماشین دارای دو چرخ دوار پرسی در بالا و مکشی در پایین است وضعیت این چرخ ها به گونهای است که در یک نقطه خاص قالبهای پرسی و مکشی بروی هم جفتشده و فشار لازم روی قالبهای مکشی وارد میآیند در حین کار قالبهای مکشی به ترتیب وارد حوضچه خمیر میشوند این حوضچه به صورت نیماستوانه است که به طور مستمر از خمیر پر می شود. پس از ورود قالبهای مکشی بطور اتوماتیک بلافاصله مکش صورت گرفته و یک لایه خمیر بروی توری میچسبد سپس قالب مکشی از حوضچه بیرون آمده و در هنگامی که قالب مکشی در بالای چرخ محور مکشی قرار گرفت قالب پرسی بروی آن قرار میگیرد تا ضمن آبگیری بیشتر خمیر آنرا فشرده نماید تا از استحکام بیشتری برخودار شود در همین لحظه بطور اتوماتیک دو عمل صورت میگیرد اول مکش خمیر توسط قالب پرسی و دوم فشار باد در پشت خمیر در قالب مکشی که منجر به انتقال خمیر از قالب مکشی به قالب پرسی میشود. سپس قالب مکشی که اینک خالی از خمیرشده, در اثر حرکت دورانی چرخ محور مکشی به حرکت خود ادامه داده و دوباره به درون حوضچه خمیر فرستاده میشود. قالب پرسی به همراه خمیر بروی چرخ محور پرسی حرکتکرده و سپس در نقطه ای خاص خمیر را به شکل قالب میباشد در اثر فشار باد بروی سینیهای فلزی مخصوص رها میکند. این سینیها به همراه خمیر قالبی مرطوب بروی زنجیر حرکت کرده و وارد تونل هوای گرم با دمای 120 الی 150 میشود. این سینیها بروی زنجیر نقاله چندین بار (8 الی 10 بار بسته به نوع طراحی) در طول تونل هوای گرم حرکت رفت و برگشتی انجام میدهد این امر باعث می شود هر خمیر قالبی به طور تقریب 20 دقیقه در معرض هوای گرم تونل خشککن قرار میگیرد (زمان فوق بسته به سرعت ماشین میباشد) سپس قالب سلولزی خشکشده (شانه تخم مرغ, شانه سیب و یا هر نوع قالب دیگر) از تونل خارج گشته و در مقدار معینی بستهبندی میشود. عمل مکش به وسیله یک وکیوم پمپ فشار مکش لازم را جهت قالبهای نکش تامین میکند و فشار باد لازم توسط کمپرسور تامین میشود. حرارت تونل خشککن توسط مشعلهای گازی و فنهای الکتریکی تامین میشود.
به مقاله فرآیند تولید بازیافت کاغذ و مقوا مراجعه نمایید تا اطلاعات بیشتری در این خصوص کسب کنید.
مختصری از مراحل بازيافت کاغذ
۱.جمع آوری : انواع مختلف کاغذ در بازیافت به محصولات متفاوتی تبدیل می شوند.به همین دلیل مثلا روزنامه ها و مجله ها باید جداگانه جمع آوری شوند.
۲.جدا سازی : در مرکز بازیافت. کاغذ از مواد دیگر مانند پلاستیک.گیره های کاغذ.چسب و هر ماده ای که به همراه کاغذ قابل بازیافت نیست جدا می شود.سپس این کاغذها دسته بندی می شوند و به آسیاب فرستاده می شوند.هر دسته از این کاغذها حدود 1000 پوند وزن دارد.
۳.خمير سازی : در آسیاب دسته های کاغذ در خمره های بزرگ آب و مواد شیمیایی خیسانده میشوند و سپس به صورت صفحه های جدا از هم در می آیند .محصول این مرحله خمیر کاغذ است.
۴.صاف کردن: خمیر در شماری از صافی ها قرار می گیرد.برای اینکه بعضی از ناخالصی ها مانند پلاستیک ها.افزودنی ها.استحکام بخش ها و ذرات سست مرکب از خمیر جدا شوند.
۵.مرکب زدايی: کاغذ هایی که دارای مرکب هستند مانند روزنامه ها و مجله ها باید قبل از تولید محصول جدید مرکبشان زدوده شود.خمیر وارد یک دستگاه شناورساز می شود.مواد شیمیایی صابونی برای راحت تر جدا شدن مرکب از خمیر افزوده می شوند.حباب های هوا در مخلوط دمیده می شوند.مرکب به حباب ها می چسبد و بالا می آید.حباب های مرکبی از سطح مخلوط برداشته می شوند و خمیر بدون مرکب حاصل می شود.
۶.توليد محصول جديد: حال خمیری که تمیز و مرکب زدایی شده است بازیافت می شود.اغلب این خمیر با خمیر دیگری برای تولید محصولات جدید مخلوط می شود.
طرز بازیافت کاغذ در منزل
بازیافت کاغذ
آیا می دانید براى تولید هر تن کاغذ در کشور ۱۵ اصله درخت تنومند قطع مى شود. و این کاغذها بعد از هر بار مصرف بدون اینکه مجددا به چرخه تولید برگردند در زیر خاک مى پوسند و به آلودگى هرچه بیشتر آب و خاک مى افزایند. نزدیک به ۱۰ درصد معادل 7۵۰ تن از زباله هاى تهران را در روز کاغذ تشکیل مى دهد در حالى که کمتر از ۱۰۰ تن آن بازیافت مى شود. تولید روزانه 7۵۰ تن کاغذ زباله در تهران در حالی است که نرخ هر کیلو کاغذ وارداتی دو دلار است و سالانه ۵۵۰ هزار تن کاغذ وارد کشورمی شود.
روزانه حدود70۰ تن کاغذ باطله تنها در مرکز دفن زباله کهریزک دفع می شود که این مقدار کاغذ معادل دفن ۹۰۰ اصله درخت سبز و تنومند است. مواد اولیه تهیه کاغذ از درختان کمیاب جنگل ها تامین می شود به همین دلیل بازیافت کاغذ و محصولات کاغذی نسبت به تولید کاغذ در ۴۸ درصد از انرژی و ۵۸ درصد از آب مصرفی در صنعت کاغذسازی صرفه جویی می کند. برای تولید هر تن کاغذ ۲ تن چوب و ۲۰۰ هزار لیتر آب مصرف می شود که این میزان با بازیافت مواد به نصف کاهش می یابد. روزانه بیش از ۸ درصد از ترکیبات زباله های شهری تهران را کاغذ و مقوا تشکیل می دهد و بازیافت روزانه این میزان کاغذ باطله حدود۹۰۰ اصله درخت را از نابودی نجات می دهد .
حال که به ارزش و اهمیت بازیافت پی برده اید بیایید با هم کاغذ های باطله مان را باز یافت کنیم . برای اینکار به مواد و وسایل زیر نیاز دارید .
کاغذ باطله، ظرف نسبتا بزرگ ، آب گرم ، نشاسته ذرت ، فویل آلومینیمی
ابتدا کاغذ های باطله مانند روزنامه را خرد کرده و در یک ظرف ریخته و به آن آب گرم اضافه کرده و اجازه دهید کاغذ ها چند ساعتی مانده تا خمیر شود . گهگاه آنرا به هم بزنید ، هر گاه شبیه به خمیر شد ، شما برای ساختن کاغذ آماده اید . به خمیر یک قاشق چایخوری نشاسته ذرت و کمی آب داغ اضافه کرده و همه را با هم یک بار دیگر مخلوط کنید . حالا خمیر شما آماده است و باید یک صافی بسازید .
برای ساختن صافی ، یک ورقه آلومینیمی را به شکل مربع یا مستطیل تا کرده ( در ابعاد کاغذی که می خواهید بسازید)و با یک وسیله تیز آنرا سوراخ ، سوراخ نمایید .
حالا وقت ساختن کاغذ است یک ورق آلومینیمی جدید گرفته و آنرا روی روزنامه باطل گذاشته و با قاشق مقداری از خمیر را روی آن قرار دهید هنگامی که ورقه آلومینیمی با لایه ای از خمیر پوشیده شد صافی تان را روی آ ن فشارداده تا تمام آب آن خارج شود. حال آنرا کنار گذاشته تا بتدریج خشک شود .
اگرشما می خواهید تزئینات به کاغذتان اضافه کنید گلهای خشک ، کاغذ رنگی و براق یا هر چیز دیگری را هنگامی که هنوز خمیر مرطوب است را روی آن قرار داده ، سپس ورقه آلومینمی راروی آن گذاشته و کتابها را روی آن قرار داده و سطح آنرا پرس کنید . بعد از مدتی کتابها را برداشته و لایه فویل رویی را بردارید و یک شبانه روز آنرا رها کنید تا خشک شود . ( اگر کاغذ تان نیمه مرطوب است برای سریعتر خشک شدن می توانید از سشوار استفاده کنید . وقتی کاغذتان خشک شد ، کاغذ را از فویل آلومینیمی زیری جدا کنید . شما می توانید کنار های آنرا نا صاف رها کنید یا آنرا مرتب کرده تا شبیه کارت شود.
طرز بازیافت کاغذ در منزل
بازیافت کاغذ
آیا می دانید براى تولید هر تن کاغذ در کشور ۱۵ اصله درخت تنومند قطع مى شود. و این کاغذها بعد از هر بار مصرف بدون اینکه مجددا به چرخه تولید برگردند در زیر خاک مى پوسند و به آلودگى هرچه بیشتر آب و خاک مى افزایند. نزدیک به ۱۰ درصد معادل 7۵۰ تن از زباله هاى تهران را در روز کاغذ تشکیل مى دهد در حالى که کمتر از ۱۰۰ تن آن بازیافت مى شود. تولید روزانه 7۵۰ تن کاغذ زباله در تهران در حالی است که نرخ هر کیلو کاغذ وارداتی دو دلار است و سالانه ۵۵۰ هزار تن کاغذ وارد کشورمی شود.
روزانه حدود70۰ تن کاغذ باطله تنها در مرکز دفن زباله کهریزک دفع می شود که این مقدار کاغذ معادل دفن ۹۰۰ اصله درخت سبز و تنومند است. مواد اولیه تهیه کاغذ از درختان کمیاب جنگل ها تامین می شود به همین دلیل بازیافت کاغذ و محصولات کاغذی نسبت به تولید کاغذ در ۴۸ درصد از انرژی و ۵۸ درصد از آب مصرفی در صنعت کاغذسازی صرفه جویی می کند. برای تولید هر تن کاغذ ۲ تن چوب و ۲۰۰ هزار لیتر آب مصرف می شود که این میزان با بازیافت مواد به نصف کاهش می یابد. روزانه بیش از ۸ درصد از ترکیبات زباله های شهری تهران را کاغذ و مقوا تشکیل می دهد و بازیافت روزانه این میزان کاغذ باطله حدود۹۰۰ اصله درخت را از نابودی نجات می دهد .
حال که به ارزش و اهمیت بازیافت پی برده اید بیایید با هم کاغذ های باطله مان را باز یافت کنیم . برای اینکار به مواد و وسایل زیر نیاز دارید .
کاغذ باطله، ظرف نسبتا بزرگ ، آب گرم ، نشاسته ذرت ، فویل آلومینیمی
ابتدا کاغذ های باطله مانند روزنامه را خرد کرده و در یک ظرف ریخته و به آن آب گرم اضافه کرده و اجازه دهید کاغذ ها چند ساعتی مانده تا خمیر شود . گهگاه آنرا به هم بزنید ، هر گاه شبیه به خمیر شد ، شما برای ساختن کاغذ آماده اید . به خمیر یک قاشق چایخوری نشاسته ذرت و کمی آب داغ اضافه کرده و همه را با هم یک بار دیگر مخلوط کنید . حالا خمیر شما آماده است و باید یک صافی بسازید .
برای ساختن صافی ، یک ورقه آلومینیمی را به شکل مربع یا مستطیل تا کرده ( در ابعاد کاغذی که می خواهید بسازید)و با یک وسیله تیز آنرا سوراخ ، سوراخ نمایید .
حالا وقت ساختن کاغذ است یک ورق آلومینیمی جدید گرفته و آنرا روی روزنامه باطل گذاشته و با قاشق مقداری از خمیر را روی آن قرار دهید هنگامی که ورقه آلومینیمی با لایه ای از خمیر پوشیده شد صافی تان را روی آ ن فشارداده تا تمام آب آن خارج شود. حال آنرا کنار گذاشته تا بتدریج خشک شود .
اگرشما می خواهید تزئینات به کاغذتان اضافه کنید گلهای خشک ، کاغذ رنگی و براق یا هر چیز دیگری را هنگامی که هنوز خمیر مرطوب است را روی آن قرار داده ، سپس ورقه آلومینمی راروی آن گذاشته و کتابها را روی آن قرار داده و سطح آنرا پرس کنید . بعد از مدتی کتابها را برداشته و لایه فویل رویی را بردارید و یک شبانه روز آنرا رها کنید تا خشک شود . ( اگر کاغذ تان نیمه مرطوب است برای سریعتر خشک شدن می توانید از سشوار استفاده کنید . وقتی کاغذتان خشک شد ، کاغذ را از فویل آلومینیمی زیری جدا کنید . شما می توانید کنار های آنرا نا صاف رها کنید یا آنرا مرتب کرده تا شبیه کارت شود